گناه در احادیث/ بخش اول

گناه

1. پیامبر خدا صلى الله علیه و آله:
اِحذَرْ سُکرَ الخطیئةِ، فإِنّ للخَطیئةِ سُکراً کَسُکرِ الشَّرابِ، بل هِی أشَدُّ سُکراً مِنهُ، یقولُ اللّه ُ تعالى: «صُمٌّ بُکْمٌ عُمْیٌ فهم لا یَرجِعُونَ»(بقره،18)
 از مستى گناه بپرهیز ؛ زیرا مستى گناه همچون مستى شراب و بلکه شدیدتر از آن است. خداوند متعال مى فرماید: « کر و لال و کورند، پس آنان [از کفر به ایمان] باز نمى گردند».
( البقرة: ۱۸ - بحار الأنوار: ۷۷/۱۰۲/۱) *

2. پیامبر خدا صلى الله علیه و آله:
إیّاکَ أن تَدَعَ طاعَةَ اللّه ِ و تَقصِدَ مَعصیتَهُ شَفَقةً على أهلِکَ، لأنَّ اللّه َ تعالى یَقولُ: « یا أَیُّها الناسُ اتَّقُوا رَبَّکُم و اخْشَوْا یَوماً لا یَجزِی والدٌ عن وَلَدِهِ و لا مولودٌ هو جازٍ عَن والِدِهِ شَیْئاً »(لقمان،33)
مبادا به خاطر دلسوزى براى خانواده ات، طاعت خدا را وا گذارى و به نافرمانى او روى آورى؛ زیرا خداوند متعال مى فرماید:« اى مردم ! از پروردگارتان بترسید و از آن روزى بهراسید که نه پدرى مى تواند براى فرزندش کارى بکند و نه فرزندى براى پدرش ». 
( لقمان: ۳۳ -   مکارم الأخلاق: ۲/۳۴۹/۲۶۶۰) *

3. امام على علیه السلام:
 ألا و إنَّ الخَطایا خَیلٌ شُمُسٌ حُمِلَ علَیها أهلُها و خُلِعَت لُجُمُها فَتَقَحَّمَت بِهِم فی النارِ.
بدانید که گناهان، اسبان چموشى هستند که گناهکاران بر آنها نشسته و لگامهایشان رها شده است، پس سوارانشان را در آتش مى افکنند.
( بحار الأنوار: ۷۸/۳/۵۱) *

4. امام على علیه السلام:
 الذُّنوبُ الدّاءُ، و الدَّواءُ الاستغِفارُ، و الشِّفاءُ أن لا تَعودَ 
گناهان دردند و دارو[ى آنها] استغفار است و شفایش به این است که به گناه باز نگردند.
( غرر الحکم: ۱۸۹۰) *

5. امام على علیه السلام:
 یا أیّها الإنسانُ، ما جَرَّأکَ على ذَنبِکَ، و ما غَرَّکَ بِرَبِّکَ، و ما أنَّسَکَ بِهَلَکَةِ نَفسِکَ!؟.
اى انسان! چه چیز تو را به گناه کردن گستاخ کرده و چه چیز تو را به پروردگارت غرّه نموده و چه چیز تو را به تباه کردن خویش خو داده است؟!
(نهج البلاغة: الخطبة ۲۲۳) *

6.  إنَّ للّه ِِ عزّ و جلّ فی کلّ یومٍ و لیلةٍ مُنادِیاً یُنادِی: مَهلاً مَهلاً عِبادَ اللّه ِ عن معاصِی اللّه ِ، فلولا بَهائمُ رُتَّعٌ، و صِبْیَةٌ رُضَّعٌ، و شُیوخٌ رُکَّعٌ، لَصُبَّ علَیکُمُ العَذابُ صَبّاً تُرَضُّونَ بهِ رَضّاً
در هر شب و روز از جانب خداوند عزّ و جلّ آواز دهنده اى ندا مى دهد: اى بندگان خدا! از نافرمانى خدا باز ایستید، باز ایستید؛ زیرا اگر به خاطر حیوانات چرنده و کودکان شیرخواره و سال خوردگان خمیده پشت نبود، چنان عذابى بر سر شما ریخته مى شد که خرد و خمیر مى شدید.
( الکافی: ۲/۲۷۶/۳۱) *

پرهیز از گناه

7. امام على علیه السلام:
عَجِبتُ لأقوامٍ یَحتَمُونَ الطَّعامَ مَخافَةَ الأذى کیفَ لا یَحتَمُونَ الذُّنوبَ مَخافةَ النّارِ ؟! 
در شگفتم از مردمى که از ترس اذیت شدن، از غذا پرهیز مى کنند چگونه از ترس آتش، از گناهان پرهیز نمى کنند؟!  
( تحف العقول: ۲۰۴) *

8. امام زین العابدین علیه السلام:
عَجِبتُ لِمَن یَحتَمی عنِ الطَّعامِ لِمَضَرَّتِهِ و لا یَحتَمِی مِنَ الذنبِ لِمَعَرَّتِهِ !.
 در شگفتم از کسى که از خوردن غذایى که برایش ضرر دارد پرهیز مى کند، اما از گناه، که مایه ننگ و رسوایى است پرهیز نمى کند!
( بحار الأنوار: ۷۸/۱۵۹/۱۰) *

9. امام باقر علیه السلام:
 عَجَباً لِمَن یَحتَمی مِن الطَّعامِ مَخافَةَ الداءِ کیفَ لا یَحتَمِی مِنَ الذُّنوبِ مَخافةَ النارِ ؟! 
تعجب است از کسى که به خاطر ترس از بیمارى، از خوردن غذا پرهیز مى کند، چگونه از ترسِ آتش دوزخ، از گناهان پرهیز نمى کند؟!
(بحار الأنوار: ۶۲/۲۶۹/۶۰) *

خردمند گناه نمى کند

10. پیامبر خدا صلى الله علیه و آله:
 مَن قارَفَ ذَنباً فارَقَهُ عَقلٌ لا یَرجِعُ إلَیهِ أبداً.
هر که گناهى را مرتکب شود عقلى از او جدا شود، که دیگر هرگز به او باز نگردد.
( المحجّة البیضاء: ۸/۱۶۰) *

11. امام على علیه السلام:
لَو لَم یَتَوَعَّدِ اللّه ُ على معصِیَتِهِ لَکانَ یَجِبُ ألاّ یُعصى شُکراً لِنِعَمِهِ.
 اگر خداوند بر نافرمانى از خود بیم [آتش] هم نمى داد، باز واجب بود که به پاس نعمتهایش نافرمانى نشود.
(نهج البلاغة: الحکمة ۲۹۰) *

12. امام على علیه السلام:
 لَو لَم یُرَغِّبِ اللّه ُ سبحانَهُ فی طاعَتِهِ لَوَجَبَ أن یُطاعَ رجاءَ رَحمَتِهِ 
اگر خداوند سبحان به طاعت خود ترغیب هم نمى کرد، باز واجب بود که به امید رحمتش، از او اطاعت شود. 
( غرر الحکم: ۷۵۹۴) *

13. امام کاظم علیه السلام:
إنّ العُقَلاءَ تَرَکُوا فُضولَ الدنیا فکیفَ الذُّنوبُ ؟! و تَرکُ الدنیا مِنَ الفَضلِ، و تَرکُ الذُّنوبِ مِنَ الفَرضِ 
 خردمندان، زیادىِ دنیا را رها کردند چه رسد به گناهان! در حالى که ترک دنیا فضیلت ( ارزش) است و ترک گناهان واجب.
( بحار الأنوار: ۷۸/۳۰۱/۱) *

دورى از گناه سزاوارتر از انجام کار خوب است 

14. امام على علیه السلام:
اجتِنابُ السیّئاتِ أولى مِنِ اکتِسابِ الحَسَناتِ.
 دورى کردن از بدیها برتر از انجام خوبیهاست.
( غرر الحکم: ۱۵۲۲) *

15. امام باقر علیه السلام:
 تَوَقِّی الصَّرْعةِ خیرٌ مِن سُؤالِ الرَّجعَةِ
 پرهیز از به خاک در افتادن، بهتر است از این که خواهش کنى بلندت کنند. 
( بحار الأنوار: ۷۸/۱۸۷/۳۱) *

16. بحار الأنوار: از معصومان علیهم السلام نقل شده است:
جِدُّوا و اجتَهِدُوا، و إن لَم تَعمَلُوا فلا تَعصُوا، فإنّ مَن یَبنِی و لا یَهدِمُ یَرتَفِعُ بِناؤهُ و إن کانَ یَسیراً، و إنّ مَن یَبنِی و یَهدِمُ یوشِکُ أن لا یَرتَفِعَ بِناؤهُ.
 تلاش و کوشش کنید و اگر عمل نمى کنید گناه هم نکنید ؛ زیرا کسى که بنایى مى سازد و ویرانش نمى کند، ساختمانش بالا مى رود هر چند اندک. اما کسى که مى سازد و[سپس] ویران مى کند بنایش بالا نمى رود.
( بحار الأنوار: ۷۰/۲۸۶/ ۸) *

هشدار به چیره شدن کارهاى بد

17. امام على علیه السلام ـ در سفارش هاى خود به فرزندش حسن علیه السلام ـ فرمود:
 لَم یُشَدِّدْ علَیکَ فی قَبولِ الإنابَةِ، و لَم یُناقِشْکَ بالجَریمَةِ، و لَم یُؤْیِسْکَ مِن الرَّحمَةِ، بل جَعَلَ نُزوعَکَ عنِ الذَّنبِ حَسَنةً، و حَسَبَ سَیِّئَتَکَ واحِـدَةً، و حَسَبَ حسنَتَکَ عَشْراً، و فَتَحَ لکَ بابَ المَتابِ.
[خداوند] در پذیرفتن توبه، بر تو سخت نگرفته و به علّت گناه، تو را در تنگنا نینداخته و از رحمت خویش نومیدت نکرده است، بلکه خوددارى تو را از گناه، حسنه به شمار آورده و گناهت را یک و حسنه ات را ده به شمار آورده و درِ توبه و بازگشت را براى تو گشوده است.
(نهج البلاغة: الکتاب ۳۱) *

18. امام زین العابدین علیه السلام:
یا سَوأتاهُ لِمَن غَلَبَت إحداتُهُ عَشَراتِهِ،
بدا به حال کسى که یک هایش  ( گناهانش) بر ده هایش (حسناتش) چیره شود.
( تحف العقول: ۲۸۱) *

کسى که با نافرمانى خدا به دنبال کارى باشد 

19. پیامبر خدا صلى الله علیه و آله:
مَن حاوَلَ أمراً بِمَعصیَةِ اللّه ِ کانَ أبعَدَ لَهُ مِمّا رَجا و أقرَبَ مِمّا اتَّقى.
 کسى که با معصیت خدا به دنبال کارى باشد، از مطلوب خود دورتر و به آنچه از آن مى ترسیده است نزدیکتر گردد.
( بحار الأنوار: ۷۷/۱۷۸/۱۰) *

20. امام على علیه السلام:
 ما ظَفِرَ مَن ظَفِرَ بالإثمِ، و الغالِبُ بِالشَّرِّ مَغلوبٌ 
کسى که با گناه به پیروزى دست یابد، پیروز نیست و کسى که با [توسّل به] بدى چیره گردد [در حقیقت] شکست خورده است.
( نهج البلاغة: الحکمة ۳۲۷) *

21. امام صادق علیه السلام:
 کَتَبَ رجلٌ إلى الحسینِ صلواتُ اللّه ِ علَیهِ: عِظْنِی بحَرفَینِ ؟ فکَتَبَ إلَیه: مَن حاوَلَ أمراً بمَعصیَةِ اللّه ِ کانَ أفوَتَ لِما یَرْجُو و أسرَعَ لِمَجِیءِ ما یَحذَرُ.
مردى به حسین، صلوات اللّه علیه، نوشت: مرا دو کلمه موعظه کن. ایشان در پاسخ او نوشت: هر که با نافرمانى خدا کارى را بجوید، مطلوب خود را بیشتر از دست دهد و به آمدنِ آنچه از آن دورى مى کرده است، بیشتر شتاب بخشد.
( بحار الأنوار: ۷۳/۳۹۲/۳) *

تظاهر به گناه

22. پیامبر خدا صلى الله علیه و آله:
کُلُّ اُمَّتِی مُعافى إلاّ المُجاهِرِینَ الذینَ یَعمَلونَ العَمَلَ باللیلِ فَیَستُرُهُ رَبُّهُ، ثمّ یُصبِحُ فیقولُ: یا فلانُ إنّی عَمِلتُ البارِحةَ کذا و کذا !.
همه امّت من بخشوده مى شوند، مگر پرده دران ؛ یعنى کسانى که در شب، کارى [خلاف] انجام مى دهند و پروردگارشان آن را پرده پوشى مى کند، اما صبح که مى شود مى گویند: فلانى! من دیشب چنین و چنان کردم.
( کنز العمّال: ۱۰۳۳۸) *

23. امام على علیه السلام:
 مُجاهَرَةُ اللّه ِ سبحانَهُ بالمعاصِی تُعَجِّلُ النِّقَمَ.
خداى سبحان را آشکارا نافرمانى کردن، کیفرها را شتاب مى بخشد.
( غرر الحکم: ۹۸۱۱) *

24. امام على علیه السلام:
إیّاکَ و المجاهَرَةَ بالفُجورِ فإنّها مِن أشَدِّ المَآثِمِ.
از آشکار کردن فسق و فجور [خود] بپرهیز، که آن از بدترین گناهان است.
(غرر الحکم: ۲۶۷۷) *

25. امام على علیه السلام:
 المُعلِنُ بالمَعصیَةِ مُجاهِرٌ.
کسى که گناه را علنى کند پرده در است.
( غرر الحکم: ۵۲۵) *

26. امام صادق علیه السلام:
 إنّی لَأَرجُو النَّجاةَ لهذهِ الاُمّةِ لِمَن عَرَفَ حَقَّنا مِنهُم إلاّ لأحَدِ ثلاثةٍ: صاحبِ سُلطانٍ جائرٍ، و صاحِبِ هَوى، و الفاسِقِ المُعلِنِ.
من براى کسانى از این امّت که حقّ ما را بشناسند، امید نجات دارم مگر سه کس: قدرتمند ستمگر، هوا پرست، و کسى که آشکارا فسق کند.
( 1.الخصال: ۱۱۹/۱۰۷.)

27. امام رضا علیه السلام:
المُذِیعُ بالسیّئةِ مَخذُولٌ، و المُستَتِرُ بالسیّئةِ مَغفورٌ لَهُ 
 کسى که گناه [خود] را آشکار کند به حال خود وا نهاده شود و کسى که گناه را پوشیده بدارد، آمرزیده گردد.( 2.بحار الأنوار: ۷۳/۳۵۶/۶۷) *

بزرگترین گناهان 

پیامبر خدا صلى الله علیه و آله:
 أعظَمُ الذنبِ عند اللّه ِ أن تَجعَلَ للّه ِِ نِدّاً و هو خَلَقَکَ، ثمّ أن تَقتُلَ وَلَدَکَ مَخافَةَ أن یَطعَمَ مَعکَ، ثُمّ أن تُزانِیَ حلیلَةَ جارِکَ.
بزرگترین گناه نزد خدا این است که براى خدایى که تو را آفریده است شریک قرار دهى، سپس این که فرزندت را از ترس مخارجش بکُشى، و بعد این که با زن همسایه ات زنا کنى.
(کنز العمّال: ۴۳۸۶۹) *

صحیح البخارى ـ به نقل از عبد اللّه بن مسعود ـ:
 قلتُ: یا رَسولَ اللّه ِ، أیُّ الذَّنبِ أعظَمُ؟ قالَ: أن تَجعَلَ للّه ِ نِدّا و هُوَ خَلَقَکَ. قلتُ: ثُمّ أیُّ؟ قالَ: أن تَقتُلَ وَلَدکَ خَشیَةَ أن یَأکُلَ مَعَک. قالَ: ثمّ أیُّ؟ قالَ: أن تُزانی حَلِیلَةَ جارِکو أنزَلَ اللّه ُ تَصدیقَ قَولِ النَّبیِّ صلى الله علیه و آله:«و الّذینَ لا یَدعونَ مَعَ اللّه ِ إِلهاً آخَرَ»(فرقان،68).
 به رسول خدا صلى الله علیه و آله عرض کردم: کدام گناه بزرگتر است؟ فرمود: این که براى خدایى که تو را آفریده است شریک قرار دهى. عرض کردم: بعد از آن کدام گناه؟ فرمود: این که فرزندت را از ترس خرجش بکُشى. عرض کردم: سپس کدام گناه؟ فرمود: این که با زن همسایه ات زنا کنى پس خداوند در تأیید این فرمایش پیامبر این آیه را نازل کرد: «و کسانى که با اللّه خدایى دیگر را نمى خوانند »
( الفرقان: ۶۸  -  صحیح البخاری: ۵/۲۲۳۶/۵۶۵۵) *

امام على علیه السلام:
 أعظَمُ الذُّنوبِ عِندَ اللّه ِ سبحانَهُ ذَنبٌ صَغُرَ عِندَ صاحِبِهِ.
 بزرگترین گناه نزد خداى سبحان، گناهى است که در نظر گنهکار خُرد آید.
( غرر الحکم: ۳۱۴۱) *

امام على علیه السلام:
 أشَدُّ الذُّنوبِ عِندَ اللّه ِ سبحانَهُ ذَنبٌ استَهانَ بهِ راکِبُهُ.
 بدترین گناه در نظر خداى سبحان گناهى است که گنهکار، آن را ناچیز انگارد.
( غرر الحکم: ۳۱۴۰) *

 أشَدُّ الذُّنوبِ ما استَخَفَّ بهِ صاحِبُهُ.
بدترین گناه آن است که گنهکار آن را سبک شمارد.
(بحار الأنوار: ۷۳/۳۶۴/۹۶) *

امام على علیه السلام:
 أعظَمُ الخَطایا اقتِطاعُ مالِ امرِئٍ مسلمٍ بغَیرِ حقٍّ.
 بزرگترین گناه، به ناحق خوردن مال مسلمان است.  
( ثواب الأعمال: ۳۲۲/۱۰، تحف العقول: ۲۱۶) * )

امام على علیه السلام:
أعظَمُ الذُّنوبِ عِندَ اللّه ِ ذنبٌ أصَرَّ عَلیهِ عامِلُهُ.
 بزرگترین گناه نزد خداوند، گناهى است که مرتکبش بر آن اصرار ورزد.
(غرر الحکم: ۳۱۳۱) *

امام على علیه السلام:
جَهلُ المَرءِ بعُیوبِهِ مِن أکبَرِ ذُنوبِهِ.
 نادانى انسان به عیبهاى خویش، از بزرگترین گناهان اوست.
( بحار الأنوار: ۷۸/۹۱/۹۵) *

امام زین العابدین علیه السلام:
إیّاکَ و الابتِهاجَ بالذنبِ، فإنَّ الابتِهاجَ بهِ أعظَمُ مِن رُکوبِهِ.
 از شادمانى به گناه بپرهیز ؛ زیرا شادمانى به آن، بدتر از ارتکاب آن است.
( بحار الأنوار: ۷۸/۱۵۹/۱۰) *

امام باقر علیه السلام:
الذُّنوبُ کُلُّها شَدیدةٌ و أشَدُّها ما نَبَتَ عَلیهِ اللَّحمُ و الدمُ.
 همه گناهان بدند و بدترین آنها گناهى است که بر آن گوشت و خون بروید.
( الکافی: ۲/۲۷۰/۷) *

کثیف ترین گناهان

امام صادق علیه السلام:
 أقذَرُ الذُّنوبِ ثلاثةٌ: قَتلُ البَهیمةِ، و حَبسُ مَهرِ المرأةِ، و مَنعُ الأجیرِ أجرَهُ.
 کثیف ترین گناهان سه گناه است: کشتن حیوان بى زبان، ندادن مهریه زن، و نپرداختن مزد کارگر.
( مکارم الأخلاق: ۱/۵۰۶/۱۷۵۲) *

گناهانى که آمرزیده نمى شوند

پیامبر خدا صلى الله علیه و آله:
 إنّ اللّه َ غافرُ کلِّ ذنبٍ إلاّ مَن أحدَثَ دیناً، أوِ اغتَصَبَ أجیراً أجرَهُ، أو رجلاً باعَ حُرّاً.
 خداوند هر گنهکارى را مى آمرزد، مگر کسى را که [از پیش خود] دینى نو پدید آورد، یا مزد کارگرى را ندهد، یا شخص آزادى را بفروشد.
( بحار الأنوار: ۷۲/۲۱۹/۱) *

پیامبر خدا صلى الله علیه و آله:
إیّاکُم و الذُّنوبَ التی لا تُغفَرُ: الغُلُولَ فَمَن غَلَّ شیئاً یَأْتِی بهِ یومَ القیامةِ، و أکْلَ الرِّبا فإنّ آکِلَ الرِّبا لا یَقومُ إلاّ کما یَقومُ الذی یَتَخَبَّطُهُ الشیطانُ مِنَ المَسِّ.
 از گناهانى که آمرزیده نمى شود بپرهیزید ؛ [یکى] خیانت [در غنایم است] ؛ زیرا هر که در چیزى [ا ز غنایم]، دست خیانت بَرَد، روز قیامت آن را با خود بیاورد. و [دیگرى]ربا خوارى ؛ زیرا ربا خوار در روز قیامت از قبر برنمى خیزد مگر همچون کسى که بر اثر تماس با شیطان دیوانه شده است.
( کنز العمّال: ۴۳۷۷۰) *

پیامبر خدا صلى الله علیه و آله:
لِکُلِّ ذَنبٍ تَوبَةٌ إلاّ سُوءَ الخُلُقِ، فإنّ صاحِبَهُ کُلَّما خَرَجَ من ذَنبٍ دَخَلَ فی ذَنبٍ.
 هر گناهى توبه دارد مگر بد اخلاقى ؛ زیرا آدم بد اخلاق از هر گناهى که درآید ( توبه کند) به گناهى دیگر مى افتد.
(بحار الأنوار: ۷۷/۴۸/۳) *

امام على علیه السلام:
 إنّ مِن عَزائمِ اللّه ِ فی الذِّکرِ الحکیمِ ··· أنّهُ لا یَنفَعُ عَبداً ـ و إن أجهَدَ نفسَهُ و أخلَصَ فِعلَهُ ـ أن یَخرُجَ مِنَ الدنیا لاقیاً رَبَّهُ بِخَصلةٍ مِن هذهِ الخِصالِ لَم یَتُبْ مِنها: أن یُشرِکَ بِاللّه ِ فیما افتَرَضَ علَیهِ مِن عبادَتِهِ، أو یَشفِیَ غَیظَهُ بهَلاکِ نَفْسٍ، أو یَعُرَّ بأمرٍ فَعَلَهُ غیرُهُ، أو یَستَنجِحَ حاجةً إلى الناسِ بإظهارِ بِدعَةٍ فی دِینِهِ، أو یَلقَى الناسَ بَوَجهَینِ، أو یَمشِیَ فیهِم بِلِسانَینِ.
 از جمله حُکمهاى قطعى خدا در قرآن حکیم... این است که بنده چنانچه با یکى از این اعمالْ خدایش را ملاقات کند و از آنها توبه نکرده باشد ـ هر چند [در انجام اعمال نیک] خود را به زحمت انداخته و عملش را خالص کرده باشد ـ سودى نمى برد: در عبادت خدا که بر او واجب کرده است شرک ورزیده باشد، یا آتش خشم خویش را با کشتن کسى فرو نشانده باشد، یا کسى را به کارى ننگین متّهم ساخته باشد که دیگرى آن را انجام داده است، یا براى رسیدن به خواسته خود از مردم، بدعتى در دین پدید آورده باشد، یا با مردم دو رو باشد و یا دو زبان باشد.
( نهج البلاغة: الخطبة ۱۵۳) *

امام على علیه السلام:
 الذُّنوبُ ثلاثةٌ: فَذَنبٌ مَغفورٌ، و ذنبٌ غَیرُ مَغفورٍ، و ذنبٌ نَرجُو لِصاحِبِهِ و نَخافُ عَلیهِ ··· أمّا الذَّنبُ المَغفورُ فعَبدٌ عاقَبَهُ اللّه ُ تعالى عَلى ذَنبِهِ فی الدنیا فَاللّه ُ أحکَمُ و أکرَمُ أن یُعاقِبَ عَبدَهُ مَرَّتَینِ، و أمّا الذنبُ الذی لا یُغفَرُ فَظُلمُ العِبادِ بعضِهِم لبعضٍ ··· و أمّا الذنبُ الثالثُ فَذَنبٌ سَتَرَهُ اللّه ُ على عبدِهِ و رَزَقَهُ التوبةَ فَأصبَحَ خاشِعاً مِن ذَنبِهِ راجِیاً لِرَبِّهِ فَنَحنُ لَهُ کَما هُوَ لِنفسِهِ 
 گناهان سه دسته اند: گناهى که آمرزیده مى شود، گناهى که آمرزیده نمى شود و گناهى که براى مرتکب آن، میان بیم و امیدیم... اما آن گناهى که آمرزیده مى شود [گناه آن]بنده اى است که خداوند او را در دنیا به کیفر گناهش رسانده است ؛ زیرا خداوند کاردان تر و بزرگوارتر از آن است که بنده اش را دوبار کیفر دهد، و اما گناهى که آمرزیده نمى شود، ستم کردن بندگان به یکدیگر است... و اما گناه سوم، گناهى است که خداوند آن را از بندگانش پوشیده داشته و توبه از آن را نصیب گنهکار کرده است و از این رو از گناه خویش بیمناک و به پروردگارش امیدوار گشته است. ما نسبت به این شخص همان حالى را داریم که او نسبت به خود دارد.
( بحار الأنوار: ۶/۲۹/۳۵) *

امام زین العابدین علیه السلام:
مَن باتَ شَبعاناً و بحَضرَتِهِ مؤمنٌ جائعٌ طاوٍ قالَ اللّه ُ عزّ و جلّ: ملائکتی، اُشهِدُکُم على هذا العَبدِ أنَّنی أمَرتُهُ فَعَصانی و أطاعَ غَیرِی، وکَّلتُهُ إلى عَمَلِهِ، و عِزَّتی و جلالی لا غَفَرتُ لَهُ أبداً.
 کسى که شب [با شکم] سیر بخوابد و در کنارش مؤمنى گرسنه و بى غذا باشد، خداوند عزّ و جلّ فرماید: اى فرشتگان من! شما گواه باشید که من این بنده را فرمان دادم و او نافرمانى من کرد و از غیر من فرمان برد، من او را به کارش وا گذار کردم، به عزّت و جلالم سوگند که هرگز او را نمى بخشم.
( ثواب الأعمال: ۲۹۸/۱) *

امام زین العابدین علیه السلام:
 یَغفرُ اللّه ُ لِلمُؤمنِ کلَّ ذنبٍ و یُطَهِّرهُ مِنهُ فِی الدنیا و الآخرةِ ما خَلا ذَنبَینِ: تَرْکَ التقیَّةِ، و تَضییعَ حُقوقِ الإخوانِ.
خداوند هر گناهى را از مؤمن مى بخشد و در دنیا و آخرت او را از آن گناه پاک مى سازد، مگر دو گناه: ترک تقیّه، و ضایع کردن حقوق برادران.
( التفسیر المنسوب إلى الإمام العسکریّ علیه السلام: ۳۲۱/۱۶۶) *

امام باقر علیه السلام:
 مِنَ الذُّنوبِ التی لا تُغفَرُ قولُ الرَّجُلِ: یا لَیتَنِی لا اُؤَاخَذُ إلاّ بهذا ! 
از جمله گناهانى که آمرزیده نمى شود این سخن انسان است که بگوید: کاش جز به همین گناه باز خواست نشوم!
( الخصال: ۲۴/۸۳ (انظر) الذنب: باب ۱۳۷۷ حدیث ۶۸۱۰) *

امام صادق علیه السلام:
 کُلُّ الذُّنوبِ مَغفورَةٌ سِوى عُقوقِ أهلِ دَعوَتِکَ.
[اى پسر جندب!]  هر گناهى آمرزیده مى شود جز نارضایتى همکیشانت [از تو]. *
(تحف العقول: ۳۰۳)امام صادق علیه السلام:
 إذا هَمَمتَ بسیّئةٍ فلا تَعمَلْها، فإنّهُ ربَّما اطَّلَعَ اللّه ُ على العَبدِ و هو على شیءٍ مِنَ المَعصیَةِ فیقولُ: و عِزَّتی و جلالی لا أغفِرُ لکَ بعدَها أبداً.
هر گاه قصد کار بدى کردى، آن را انجام نده ؛ زیرا گاه خداوند به بنده در حال ارتکاب معصیتى نظر مى افکند و مى فرماید: به عزّت و جلال خود سوگند که از این پس هرگز او را نمى بخشم.
( الکافی: ۲/۱۴۳/۷) *