خانواده از منظر قرآن کریم/ 4. تشکیل خانواده

وَ إِنِ امْرَأَةٌ خافَتْ مِنْ بَعْلِها نُشُوزاً أَوْ إِعْراضاً فَلا جُناحَ عَلَیْهِما أَنْ یُصْلِحا بَیْنَهُما صُلْحاً وَ الصُّلْحُ خَیْرٌ وَ أُحْضِرَتِ الْأَنْفُسُ الشُّحَّ وَ إِنْ تُحْسِنُوا وَ تَتَّقُوا فَإِنَّ اللَّهَ کانَ بِما تَعْمَلُونَ خَبیراً؛
و اگر زنی از سرکشی یا اعراض شوی خود بترسد، بر آن دو گناهی نیست که به نوعی در میان خودشان (هر چند به گذشت از پاره ای از حقوقشان) صلح و آشتی نمایند، و صلح (ذاتاً) بهتر است و (البته) بخل و تنگ چشمی طبعاً ملازم نفوس گردیده است (گذشت از حق بر آنها سخت است). و اگر نیکویی کنید و تقوا ورزید حتماً خداوند به آنچه می کنید آگاه است.

تشکیل خانواده
40. تشکیل خانواده، سبب جلوگیرى از افشاى عیوب و آلودگیهاى جنسى:
...هُنَّ لِباسٌ لَکُم واَنتُم لِباسٌ لَهُنَّ... .[12]بقره (2) 187
41. تشکیل خانواده از جانب پیامبر(صلى الله علیه وآله)، مورد سرزنش مشرکان:
ولَقَد اَرسَلنا رُسُلاً مِن قَبلِکَ وجَعَلنا لَهُم اَزوجـًا وذُرِّیَّةً وما کانَ لِرَسول اَن یَأتِىَ بِـایَة اِلاّ بِاِذنِ اللّهِ لِکُلِّ اَجَل کِتاب.[13]رعد (13) 38
آثار تشکیل خانواده => ازدواج، آثار ازدواج و نیز همین مدخل، آرامش خانواده و خانواده آدم

انبیا و تشکیل خانواده
42. تشکیل خانواده، از سوى انبیاى پیش از پیامبر اسلام(صلى الله علیه وآله):
ولَقَد اَرسَلنا رُسُلاً مِن قَبلِکَ وجَعَلنا لَهُم اَزوجـًا وذُرِّیَّةً.... رعد (13) 38
43. عیب نبودن تشکیل خانواده از جانب پیامبر(صلى الله علیه وآله)، با توجّه به تشکیل خانواده از ناحیه پیامبران پیش از وى:
ولَقَد اَرسَلنا رُسُلاً مِن قَبلِکَ وجَعَلنا لَهُم اَزوجـًا وذُرِّیَّةً وما کانَ لِرَسول اَن یَأتِىَ بِـایَة اِلاّ بِاِذنِ اللّهِ لِکُلِّ اَجَل کِتاب. رعد (13) 38

تشکیل خانواده و اقتصاد
44. تأثیر مسائل اقتصادى، در تشکیل و استحکام خانواده:
واَنکِحوا الاَیـمى مِنکُم والصّــلِحینَ مِن عِبادِکُم واِمائِکُم اِن یَکونوا فُقَراءَ یُغنِهِمُ اللّهُ مِن فَضلِهِ... * ولیَستَعفِفِ الَّذینَ لایَجِدونَ نِکاحـًا حَتّى یُغنِیَهُمُ اللّهُ مِن فَضلِهِ.... نور (24) 32 و 33
45. کمبود امکانات اقتصادى و فقر مالى، مانع تشکیل خانواده:
واَنکِحوا الاَیـمى مِنکُم والصّــلِحینَ مِن عِبادِکُم واِمائِکُم اِن یَکونوا فُقَراءَ یُغنِهِمُ اللّهُ مِن فَضلِهِ واللّهُ وسِعٌ عَلیم * ولیَستَعفِفِ الَّذینَ
لایَجِدونَ نِکاحـًا حَتّى یُغنِیَهُمُ اللّهُ مِن فَضلِهِ ... . نور (24) 32 و 33
46. لزوم پایبندى مردان به عفّت، در صورت مانع اقتصادى براى تشکیل خانواده:
ولیَستَعفِفِ الَّذینَ لایَجِدونَ نِکاحـًا حَتّى یُغنِیَهُمُ اللّهُ مِن فَضلِهِ.... نور (24) 33
47. امید دادن خداوند به مردان فاقد امکانات اقتصادى، در تشکیل خانواده:
ولیَستَعفِفِ الَّذینَ لایَجِدونَ نِکاحـًا حَتّى یُغنِیَهُمُ اللّهُ مِن فَضلِهِ.... نور (24) 33

معیار تشکیل خانواده
1. عفّت
48. عفّت و پاکدامنى، از معیارهاى ازدواج و تشکیل خانواده:
ومَن لَم یَستَطِع مِنکُم طَولاً اَن یَنکِحَ المُحصَنـتِ المُؤمِنـتِ فَمِن ما مَلَکَت اَیمـنُکُم مِن فَتَیـتِکُمُ المُؤمِنـتِ...فانکِحوهُنَّ بِاِذنِ اَهلِهِنَّ وءاتوهُنَّ اُجورَهُنَّ بِالمَعروفِ مُحصَنـت غَیرَ مُسـفِحـت ولا مُتَّخِذتِ اَخدان.... نساء (4) 25
الیَومَ اُحِلَّ لَکُمُ...والمُحصَنـتُ مِنَ المُؤمِنـتِ والمُحصَنـتُ مِنَ الَّذینَ اوتوا الکِتـبَ مِن قَبلِکُم اِذا ءاتَیتُموهُنَّ اُجورَهُنَّ مُحصِنینَ غَیرَ مُسـفِحینَ ولا مُتَّخِذِى اَخدان.... مائده (5) 5
الزّانى لا یَنکِحُ اِلاّ زانِیَةً اَو مُشرِکَةً والزّانِیَةُ لا یَنکِحُها اِلاّ زان اَو مُشرِکٌ وحُرِّمَ ذلِکَ عَلَى المُؤمِنین. نور (24) 3
الخَبیثـتُ لِلخَبیثینَ والخَبیثونَ لِلخَبیثـتِ والطَّیِّبـتُ لِلطَّیِّبینَ والطَّیِّبونَ لِلطَّیِّبـتِ اُولـئِکَ مُبَرَّءونَ مِمّا یَقولونَ.... نور (24) 26
2. کفویّت
49. سنخیّت و هم کفو بودن در ایمان و اعتقادات، از معیارهاى تشکیل خانواده:
ولا تَنکِحوا المَشرِکـتِ حَتّى یُؤمِنَّ ولاََمَةٌ مُؤمِنَةٌ خَیرٌ مِن مُشرِکَة ولَو اَعجَبَتکُم ولا تُنکِحوا المُشرِکینَ حَتّى یُؤمِنوا ولَعَبدٌ مُؤمِنٌ خَیرٌ مِن مُشرِک ولَو اَعجَبَکُم.... بقره (2) 221
ومَن لَم یَستَطِع مِنکُم طَولاً اَن یَنکِحَ المُحصَنـتِ المُؤمِنـتِ فَمِن ما مَلَکَت اَیمـنُکُم مِن فَتَیـتِکُمُ المُؤمِنـتِ.... نساء (4) 25
الیَومَ اُحِلَّ لَکُمُ...والمُحصَنـتُ مِنَ المُؤمِنـتِ والمُحصَنـتُ مِنَ الَّذینَ اوتوا الکِتـبَ مِن قَبلِکُم اِذا ءاتَیتُموهُنَّ اُجورَهُنَّ مُحصِنینَ غَیرَ مُسـفِحینَ ولا مُتَّخِذِى اَخدان ومَن یَکفُر بِالایمـنِ فَقَد حَبِطَ عَمَلُهُ وهُوَ فِى الأخِرَةِ مِنَ الخـسِرین. مائده (5) 5
الزّانى لا یَنکِحُ اِلاّ زانِیَةً اَو مُشرِکَةً والزّانِیَةُ لا یَنکِحُها اِلاّ زان اَو مُشرِکٌ وحُرِّمَ ذلِکَ عَلَى المُؤمِنین. نور (24) 3
الخَبیثـتُ لِلخَبیثینَ والخَبیثونَ لِلخَبیثـتِ والطَّیِّبـتُ لِلطَّیِّبینَ والطَّیِّبونَ لِلطَّیِّبـتِ اُولـئِکَ مُبَرَّءونَ مِمّا یَقولونَ.... نور (24) 26

ادامه دارد...

مطالب تکمیلی: 
خانواده از منظر قرآن کریم/ 1. آرامش خانواده
خانواده از منظر قرآن کریم/ 2. اختلاف در خانواده
خانواده از منظر قرآن کریم/ 3. تربیت خانواده
خانواده از منظر قرآن کریم/ 5. تقوا در خانواده
خانواده از منظر قرآن کریم/ 6. حقوق خانواده
خانواده از منظر قرآن کریم/ 7. خانواده انبیاء علیهم السلام؛ اقسام خانواده
خانواده از منظر قرآن کریم/ 8. مباحث مختلف خانواده
-----------------------------------
پی نوشت:
[12] . این دو جمله «هنّ لباس لکم و أنتم لباس لهنّ» از قبیل استعاره است، زیرا هر یک از زن و شوهر، یکدیگر را از ارتکاب فجور بازمى دارند. (المیزان، ج 2، ص 44)
[13] . از پیامبر(صلى الله علیه وآله) براى داشتن همسران و فرزندان، بسیار عیبجویى مى کردند. آیه نازل شد: «و لقد أرسلنا رسلا...». (مجمع البیان، ج 5 ـ 6 ، ص 457) با توجّه به سیاق آیات، عیب گیرندگان، مشرکان بودند.