احادیث همسران / قسمت اول
امام صادق علیه السلام فرمودند:
مَلعونَةٌ مَلعُونَةٌ اِمْرَأَةٌ تُوذى زَوجَها وَ تَغُمُّهُ وَ سَعیدَةٌ سَعیدَةٌ اِمْرَأَةٌ تُكرِمُ زَوجَها وَ لا تُؤذیهِ وَ تُطیعُهُ فى جَمیعِ أحوالِهِ؛
ملعون است ملعون، آن زنى كه شوهر خود را بیازارد و غمگین كند و خوشبخت است خوشبخت، آن زنى كه شوهر خود را احترام نهد و آزارش ندهد و در همه حال از وى فرمان برد.
[كنزالفوائد، ص ۶۳]
*****
پیامبر اکرم صلّى الله علیه و آله فرمودند:
اِنَّ اللهَ یحِبُّ المُؤمِنَ وَ یحِبُّ اَهْلَهُ وَ وُلْدَهُ وَ اَحَبُّ شَىءٍ اِلَى اللهِ تَعالى اَنیرَى الرَّجُلَ مَعَ امَرأَتِهِ و وُلْدِهِ عَلى مائِدَةٍ یأكُلونَ فَاِذَا اجتَمَعوا عَلَیها نَظَرَ اِلَیهِم بِالرَّحْمَةِ لَهُمْ فَیغْفِرُ لَهُم قَبْلَ اَن یتَفَرّقُوا مِنْ مَوْضِعِهِم؛
خداوند، مؤمن و خانواده و فرزندانش را دوست دارد. محبوبترین چیز نزد خداوند آن است كه مرد را با زن و فرزندانش بر سفرهاى ببیند كه از آن غذا مىخورند. پس در آنهنگام كه بر سفره گرد آیند، به آنها نگاهى مهربانانه مىكند و آنها را پیش از آنكه از جاى خود متفرق شوند، مىآمرزد.
[تنبیه الغافلین، ص ۳۴۳، ح ۴۹۸]
*****
امام هادى علیه السلام فرمودند:
اَلْمِراءُ یفْسِدُ الصَّداقَةَ الْقَدیمةَ وَ یحِلُّ الْعُقْدَةَ الْوَثیقَةَ وَ اَقَلُّ مافیهِ اَنْتَـكونَ فیهِ الْمُغالَبَةُ وَ الْمُغالَبَةُ أمتَنُ اَسْبابِ الْقَطیعَةِ؛
بگو مگو، دوستى طولانى را از بین مىبَرد و رابطه محكم را به جدایى مىكشاند و كمترین اثر بگو مگو این است كه هر كدام از دو طرف، مىخواهد بر دیگرى پیروز شود و همین در پى پیروزى بودن، مهمترین عامل قطع رابطه است.
[نزهة الناظر، ص ۱۳۹، ح ۱۱]
*****
امام صادق علیه السلام فرمودند:
لا غِنى بِالزَّوجِ عَنْ ثَلاثَةِ اَشْیاءَ فیما بَینَهُ وَ بَینَ زَوْجَتِهِ وَ هِى الْمُوافَقَةُ لِیجْتَلِبَ بِها مُوافَقَـتَها وَ مَحَبَّتَها وَ هَواها وَ حُسْنُ خُلُقِهِ مَعَها وَ اِسْتِعْمالُهُ اسْتِمالَةَ قَلْبِها بِالْهَیئَةِ الْحَسَنَةِ فى عَینِها وَ تَوسِعَتِهِ عَلَیها؛
شوهر در رابطه با همسرش از سه چیز بى نیاز نیست: سازگارى كه با آن، سازگارى، محبت و عشق زن را به خود جلب كند و خوش اخلاقى با او و دلبرى از او با آراستن خود براى وى و فراهم آوردن امكانات رفاهى او.
[تحف العقول، ص ۳۲۳]
*****
امام صادق علیه السلام فرمودند:
ثَلاثَةٌ لا یرفَعُ لَهُم عَمَلٌ... وَ امرَاَةٌ زَوْجُها عَلَیها ساخِطٌ؛
سه نفرند كه هیچ عملى از آنها پذیرفته نمىشود... و زنى، كه شوهرش نسبت به او خشمگین باشد.
[كافى، ج ۵، ص ۵۰۷، ح ۳]
*****
امام باقر علیه السلام فرمودند:
لا شَفیعَ لِلْمَرْاَةِ اَنْجَحُ عِنْدَ رَبِّها مِنْ رِضا زَوْجِها؛
هیچ شفاعت كنندهاى براى زن نزد پروردگارش نجاتبخشتر از رضایت شوهرش نیست.
[الخصال، ص ۵۸۸]
*****
امام باقر علیه السلام فرمودند:
اِنَّ اَكْرَمَكُمْ عِنْدَاللهِ اَشَدُّكُمْ اِكْراما لِحَلائِـلِهِمْ؛
گرامىترین شما نزد خداوند، كسى است كه بیشتر به همسر خود احترام بگذارد.
[وسائل الشیعه، ج ۱۵، ص ۵۸، ح ۶]
*****
امام سجاد علیه السلام فرمودند:
حَقُّ رَعیتِكَ بِمِلْكِ النِّـكاحِ فَاَنْ تَعْلَمَ اَنَّ اللهَ جَعَلَها سَكَنا وَ مُسْتَراحا وَ اُنْسا وَ واقیةً وَ كَذلِكَ كُلُّ واحِدٍ مِنْكُما یجِبُ اَنْ یحْمَدَ اللهَ عَلى صاحِبِهِ وَ یعْلَمَ اَنَّ ذلِكَ نِعْمَةٌ مِنْهُ عَلَیهِ وَ وَجَبَ اَنْ یحْسِنَ صُحْبَةَ نِعْمَةِ اللهِ وَ یكْرِمَها وَ یرْفَقَ بِها وَ اِنْ كانَ حَقُّكَ عَلَیها اَغْلَظَ وَ طاعَتُكَ بِها اَ لْزَمَ فیما اَحْبَبْتَ وَ كَرِهْتَ ما لَمْ تَـكُنْ مَعْصیةً فَاِنَّ لَها حَقَّ الرَّحْمَةِ وَ الْمُؤانَسَةِ وَ مَوْضِعَ السُّكونِ اِلَیها قَضاءَ اللَّذَّةِ الَّتى لابُدَّ مِنْ قَضائِها وَ ذلِكَ عَظیمٌ وَ لا قُوَّةَ اِلاّ بِاللهِ؛
حق زن آن است كه بدانى خداوند او را مایه آرامش و آسایش و همدم و پرستار تو قرار داده است، هم چنین بر هر یک از شما واجب است كه خداوند را بهخاطر وجود دیگرى ستایش كند و بداند كه او نعمتى است كه خداوند ارزانى داشته و واجب است كه با نعمتِ خداوندى رفتار نیک داشته باشد و او را گرامى بدارد و با او سازگارى كند و هرچند حق تو بر زنت بیشتر است و فرمانپذیرى از تو، در هر چه دوست مىدارى یا نمىپسندى، تا آنجا كه گناه نباشد، بر او لازمتر است، در هر حال او این حق را دارد كه از تو مهربانى ببیند و از همدمى تو برخوردار شود، و حق دارد كه در برآوردن كامى كه به ناچار باید برآورده شود، آرامش و آسایشش تأمین شود و این حقى بس بزرگ است و هیچ نیرو و توانى جز به خداوند نیست.
[تحف العقول، ص ۲۶۱]
*****
امام على علیه السلام فرمودند:
فَوَ اللهِ ما اَغْضَبْتُها و لا اَكْرَهْتُها عَلى اَمْرٍ حَتّى قَبَضَهَا اللهُ عَزَّوَجَلَّ اِلَیهِ و لا اَغضَبَتْنى و لا عَصَتْ لى اَمرا و لَقَد كُنْتُ اَ نْظُرُ اِلَیها فَتَنكَشِفُ عَنِّى الهُمومُ وَالاَحزانُ؛
به خدا سوگند كه هرگز بر فاطمه علیها السلام غضب نكردم و او را به كارى مجبور نساختم، تا آنكه خداوند عزّوجلّ او را به نزد خویش بُرد و او نیز مرا خشمگین نساخت و هرگز برخلاف خواست من عمل نكرد و من هرگاه به او نگاه مىكردم، غصّهها و اندوههایم برطرف مىشد.
[كشف الغمّه، ج ۱، ص ۳۶۳]
*****
امام على علیه السلام فرمودند:
ایاكَ وَ التَّغایرَ فى غَیرِ مَوْضِعِ غَیرَةٍ فَاِنَّ ذلِكَ یدْعُو الصَّحیحَةَ مِنْهُنَّ اِلَى السَّقَمِ وَلكن اَحْكِمْ اَمْرَهُنَّ فَاِنْ رَأَیتَ ذَنْبا فَعاجِلِ النَّـكیرَ عَلَى الْكَبیرِ وَ الصَّغیرِ وَایاكَ اَنْ تُعاقِبَ فَتَعْظُمَ الذَّنْبُ وَ تُهَوَّنَ الْعَتْبُ؛
از غیرت نابجا بپرهیز؛ چرا كه این كار، زنان درستكار را به لغزش مىكشانَد؛ اما بر كار زنان، نظارت داشته باش و هرگاه گناهى از آنان دیدى، چه بزرگ و چه كوچک، از طریق نشان دادن ناخشنودى خویش، با آن برخورد كن و از مجازات كردن بپرهیز، چراكه گناه، بزرگ و تذكّر، كم اثر مىگردد.
[تحف العقول، ص ۸۷]
*****
پیامبر اکرم صلّى الله علیه و آله فرمودند:
اَلرَّجُلُ راعٍ عَلى اَهْلِ بَیتِهِ وَ هُوَ مَسؤُولٌ عَنْهُمْ وَ الْمَرْاَةُ راعیةٌ عَلى بَیتِبَعْلِها وَ وُلْدِهِ وَ هِىَ مَسْؤُولَةٌ عَنْهُمْ؛
مرد، سرپرست خانواده است و درباره آنان از او سئوال مىشود و زن، سرپرست خانه شوهرش و فرزندان اوست و درباره آنان از وى سئوال مىشود.
[صحیح بخارى، ج ۳، ص ۱۲۵]
*****
پیامبر اکرم صلّى الله علیه و آله فرمودند:
یجِبُ عَلَى الرَّجُلِ لاِمْرَأَتِهِ ما یجِبُ لَهُ عَلَیها، اَن یتَزَینَ لَها كَما تَتَزَینُ لَهُفى غَیرِ مَأثَمٍ؛
همان حقوقى كه لازم است مرد در رابطه با همسر خود رعایت كند، بر زن نیز لازم است. اینكه شوهر، خود را براى همسر خویش آراسته كند؛ همانگونه كه زن، خود را در غیر گناه براى همسر خویش آراسته مىكند.
[الفردوس، ج ۵، ص ۵۲۱، ح ۸۹۵۳]
*****
پیامبر اکرم صلّى الله علیه و آله فرمودند:
اِسْتَوْصُوا بِالنِّساءِ خَیرا؛
یكدیگر را به رفتار نیک با زنان سفارش كنید.
[بحارالأنوار، ج ۳۳، ص ۶۲۸، ح ۷۴۴]
*****
پیامبر اکرم صلّى الله علیه و آله فرمودند:
مِنْ سَعادَةِ الْمَرْءِ الْمُسْلِمِ الزَّوْجَةُ الصّالِحَةُ وَ الْمَسْكَنُ الْواسِعُ وَ الْمَرْكَبُ الْبَهىُّ وَ الْوَلَدُ الصّالِحُ؛
از خوشبختى مرد مسلمان، داشتن همسرى شایسته، خانهاى بزرگ، وسیلهاى راحت براى سوارى و فرزند خوب است.
[بحارالأنوار، ج ۷۶، ص ۱۵۵، ح ۳۵]
*****
افزودن دیدگاه جدید