ثواب نماز جماعت

بر اساس آیه 43 سوره بقره که می فرماید: «نماز را به پا دارید و زکات دهید و با رکوع کنندگان رکوع کنید» و آیه 29 اعراف؛ در هر مسجدی روی خود را به سوی خدا کنید، لزوم پایبندی به حضور در مسجد و برگزاری نماز جماعت تصریح شده است و در احادیث متعدد که متذکر آن خواهیم شد تقید به نماز جماعت مورد سفارش موکد است. در حقیقت «اصل تشریع نمازهای یومیه به جماعت است»(طالقانی به نقل از رهبری، 1380، ص 154) و این اصل را می توان از متن عبارات نماز چون نعبد، نستعین و... متوجه شد.(به نقل از حجه الاسلام قرائتی) در اهمیت و ارزش نماز جماعت می توان به روایات زیادی استناد نمود که اختصارا نمونه هایی را خدمتتان ارائه می دهیم: در روایتی پیامبر اسلام(صلی الله علیه وآله) فرمودند: هر کس برای خواندن نماز جماعت به سوی مسجد برود، به هر قدمش هفتاد هزار حسنه نوشته می شود و هفتاد هزار درجه بالا می رود.
پس اگر بمیرد در حالی که بر نماز جماعت مواظبت می کرده خداوند متعال هفتاد هزار فرشته بر او می گمارد تا در قبر، او را عیادت کنند و به او مژده دهند و تا روزی که از قبر مبعوث شود با او مأنوس می شوند و به او طلب مغفرت می کنند(من لایحضره الفقیه ج4ص17-وسائل الشیعه ج8ص287). ایشان در جایی دیگر فرمودند: خداوند حیا می کند از بنده ای که نماز جماعت بخواند و سپس حاجتش را از خدا بخواهد مگر اینکه خداوند حاجتش را برآورده می کند(بحارالانوار، ج85 ص4). ما انسان ها همیشه دنبال مسائل و مواردی هستیم که برایمان سوددهی و مزایای بیشتری داشته باشند، درست است؟این تفکر تا یک مقداری خوب است. حتما این کلام امیرمومنان علی(علیه السلام) را شنیده اید که فرموده اند: همانا گروهی خدای را به انگیزه پاداش می پرستند، این عبادت تجار است و گروهی او را از ترس می پرستند، این عبادت بردگان است و گروهی او را از روی سپاسگزاری می پرستند و این پرستش آزادگان است(نهج البلاغه، کلمات قصار، حکمت 237). 
در دنیای امروز وقتی دودوتا چهارتایی می کنیم، می بینیم که برخی از ما در مسائل مادی که جای خود، در مسائل معنوی و عبادی جزو دسته تجار قرار داریم و تاجرانه عمل می کنیم!دنبال کارهایی که ثواب بیشتر است و ما را به بهشت نزدیک می کند هستیم، اگر چیزی بهتر و با ارزش تر باشد، سعی می کنیم آن را انجام دهیم... اگر با این نگاه به موضوع مورد بحث توجه داشته باشید، بدانیم که خواندن نماز جماعت در دو تا چهارتا کردن های ما هم، فضیلت و ثواب بیشتری دارد... چنانچه امام صادق(علیه السلام) در بیانی فرمودند: یک رکعت نماز پشت سر عالم، دارای ثواب هزار رکعت است و پشت سر سید دارای ثواب یک صد رکعت است: الصّلاه خلف القرشی یعدل مائه رکعه و الصّلاه خلف العالم یعدل الف رکعه همچنین هر چه امام جماعت با فضیلت تر باشد ثواب نماز جماعت نیز زیادتر خواهد بود و نیز با توجه به تفاوت مسجدها در فضیلت که ثواب نماز در مسجد بازار، دوازده برابر و در مسجد محل ۲۵برابر و در مسجد جامع ۱۰۰برابر است و اجتماع هر یک از آنها با جماعت موجب افزایش ثواب می شود و هر اندازه که امام جماعت با تعهدتر و پرهیزکارتر و با فضیلت تر و مامومین نیز هرچه با فضیلت تر و از لحاظ تعداد همانطور که گفته شد بیشتر باشند، ثواب آن بیشتر خواهد گشت.(به نقل از آیت ا... نوری همدانی و آیت ا... سیبویه) در حدیث معروفی که پیامبر اکرم(صلی الله علیه وآله) از جبرئیل نقل کرده اند، می فرمایند: خداوند متعال وعده داده است که اگر عدد حاضران در نماز جماعت بیش از ده نفر باشد، اگر تمام دریاها مرکب و درخت ها قلم و جن و انس و ملائکه نویسنده شوند، نتوانند ثواب یک رکعت آن را بنویسند.(عروه الوثقی، ج1، باب الجماعه).

در اینجا نماز را به تأخیر بیندازید
نماز جماعت تا جایى اهمیت دارد که فرموده اند: اگر انسان بخواهد اول وقت، نماز را فرادی بخواند، ولى نماز جماعت در آخر وقت، تشکیل مى شود، باید صبر کند و آخر وقت نماز را با جماعت بخواند. در این باره از جمیل بن صالح نقل شده است که از امام صادق(علیه السلام) سوال کرد: آیا فضیلت نمازى که اول وقت خوانده شود بیشتر است یا نمازى که آخر وقت به جماعت خوانده شود، فرمود: نمازى که آخر وقت با جماعت خوانده شود فضیلتش از نماز اول وقت بیشتر است(من لا یحضره الفقیه، ج 1، ص 162، فروع کافى، ج 1، ص 157).
 نمازی باارزش تر از عبادت شبانه
پاداش و اجر کسى که نماز را با جماعت بخواند از پاداش کسى که از اول شب تا صبح نماز بخواند بیشتر است. حضرت رسول(صلی الله علیه وآله) به على(علیه السلام) فرمود: یا على! کسى که نماز صبح را با جماعت بخواند بهتر است از اینکه تمام شب را در حال رکوع و سجود باشد و با خدا راز و نیاز کند(سفینه البحار، دو جلدى، ج 1، ص 177 و هشت جلدى، ج 1، ص 647).
 انتظاری که پاداش دارد
از پیامبر اسلام(صلی الله علیه وآله) است که می فرمایند: همین که کسى براى شرکت در نماز جماعت از منزل خارج می شود، یا در مسجد، در انتظار نماز جماعت به سر مى برد پاداش کسى را دارد که در این مدت، به نماز مشغول بوده است.(کنزالعمال، ج ٨، حدیث ٢٢٨١٨ و ٢٢٨٢٧).
فضیلت صف اول
حضرت موسی ابن جعفر(علیهما السلام) فرمودند: همانا صف اول نماز مانند جهاد در راه خداست(مستدرک ج6، ص459). پیامبر(صلی الله علیه وآله) فرمودند: سه چیز است که اگر امتم می دانستند در آن سه چیز چقدر ثوابی برای آنهاست برای انجام آن قرعه کشی می کردند،(آن سه چیز) اذان گفتن و آمدن به نماز جمعه و ایستادن در صف اول نماز است(مستدرک ج6، ص459). امام علی(علیه السلام) نیز در این باب فرموده اند: بهترین صف هاى نماز جماعت، صف اول است که صف ملائکه است و بهترین جاى صف اول، سمت راست امام است(بحارالانوار، ج 88، ص 18).
مقدار نماز جماعت
امام علی(علیه السلام) می فرمایند: و هنگامى که به نماز جماعت براى مردم مى ایستى، باید نمازت نه نفرت آور و نه تضییع کننده باشد.(نه آنقدر آن را طول بده که موجب تنفر مامومین شود و نه آنقدر سریع که نماز را ضایع کنى) چرا که در بین مردمى که با تو به نماز ایستاده اند، هم بیمار وجود دارد و هم افراد حاجتمند هست(نهج البلاغه/ نامه 52).
کلام آخر
در فضیلت نماز جماعت این نکته را نیز متذکر می شویم که حتی نابینایی وقتی از حضور پیامبر(صلی الله علیه وآله)، اجازه خواست که به مسجد نیاید، آن حضرت فرمود: از خانه تا مسجد، ریسمانی ببندد و به کمک آن، خود را به نماز جماعت برساند(وسائل الشیعه، ج ۵ ص ۳۷۷) و نیز از طرف دیگر، برخورد شدید نسبت به کسانی که به نماز جماعت اهمیت نمی دهند، نشان دیگری بر اهمیت و سازندگی آن است. در حدیث است که به کسانی که به نماز جماعت توجه نمی کنند(کسی که در نماز جماعت بدون عذری حاضر نمی شود) همسر ندهید و معرف آنان نشوید(سفینه البحار، ج ۱، جماعت).

منبع: روزنامه آرمان