متن و ترجمه حدیث عنوان بصری همراه با زیارت عاشورا
در این بخش، متن و ترجمه حدیث عنوان بصری همراه با زیارت عاشورا تقدیم عاشقان آل الله علیهم السلام می گردد.
روایت عنوان بصری یکی از دستور العمل های بسیار مهمّ وجود مقدّس امام صادق علیه السلام است که در بردارنده نکاتی نغز و بدیع در تهذیب نفس است که جهت استفاده تمامی پیروان مکتب نورانی ائمّه دین صادر فرموده اند و بسیاری از عرفا، علما و بزرگان اخلاق اهتمام خاصی به این روایت شریف داشته اند، از جمله مرحوم آیت اللَّه العظمی سید میرزا علی قاضی طباطبایی قدس سره به ارادتمندان و شاگردان خود دستور می دادند که آن را بنویسند و عمل کنند و کراراً می فرمودند: «باید آن را در جیب خود داشته باشید و هفته ای یکی دو بار آن را مطالعه کنید.» و شاگردان خود را بدون التزام به مضمون این روایت نمی پذیرفتند.
دستورالعمل امام صادق علیه السلام به آرزومندان سیر و سلوک الی الله به همراه زیارت عاشورا
قالَ الصّادِقُ علیه السلام: اُوصِیکَ بِتِسْعَهِ اَشْیاءَ فَاِنَّها وَصِیَّتِی لِمُرِیدِی الطَّرِیقِ اِلَی اللَّهِ تَعالی
امام صادق علیه السلام به «عنوان بصری» فرمود: تو را به نه چیز سفارش می کنم که آنها توصیه من به آرزومندان سیر و سلوک الی اللَّه است.
ذیلاً متن و ترجمه این روایت شریف را برای بهره مندی تمامی مشتاقان سلوک الی اللَّه ذکر می کنیم. مرحوم علامه مجلسی قدس سره در بحارالانوار( بحار الانوار، چاپ بیروت، ج 1،ص 224،کتاب العلم، باب 7، آداب طلب العلم و احکامه.) می فرماید: أَقُولُ: وَجَدْتُ بِخَطِّ شَیْخِنَا البَهائِی - قَدَّسَ اللَّهُ رُوحَهُ - ما هذا لَفْظُهُ: قالَ الشَّیْخُ شَمْسُ الدِّینِ مُحَمَّدُ بْنُ مَکِّیٍ: نَقَلْتُ مِنْ خَطِّ الشَّیخِ اَحْمَدَ الفَراهَانِیِّ رَحِمَهُ اللَّهُ عَنْ عُنْوانِ البَصْرِی - وَکانَ شَیْخاً کَبِیراً قَدْأَتی عَلَیْهِ اَرْبَعَ وَتِسْعُونَ سَنَهً - قالَ: کُنْتُ اَخْتَلِفُ اِلی مالِکِ بْنِ اَنَسٍ سِنِینَ؛ فَلَمّا قَدِمَ جَعْفَرٌ الصّادِقُ علیه السلام المَدِینَهَ اخْتَلفْتُ اِلَیْهِ وَاَحْبَبْتُ أَنْ آخُذَ عَنْهُ کَما أَخَذْتُ عَنْ مالِکٍ.
می گویم: به خط استادمان؛ بهاء الدین عاملی شیخ بهاء (قدس سره) روایتی را با این مضمون یافتم:
«شیخ شمس الدین محمد بن مکی (1) گفت: من از خط شیخ احمد فراهانی (رحمه الله) از عنوان بصری؛ که پیرمردی سالخورده بود و از عمرش نود و چهار سال می گذشت نقل می کنم که او گفت: من سالیانی به نزد مالک بن انس رفت و آمد می کردم، زمانی که جعفر صادق علیه السلام به مدینه آمدند به محضر ایشان شرفیاب شدم و دوست داشتم همان طوری که از مالک تحصیل علم کرده بودم از ایشان نیز کسب علم کنم.
فَقالَ لِی یَوْماً: اِنِّی رَجُلٌ مَطْلُوبٌ وَمَعَ ذلِکَ لِی اَوْرادٌ فِی کُلِّ ساعَهٍ مِنْ آناءِ اللَّیْلِ وَالنَّهارِ، فَلا تَشْغَلْنِی عَنْ وِرْدِی وَخُذْ عَنْ مالِکٍ وَاخْتَلِفْ اِلَیْهِ کَما کُنْتَ تَخْتَلِفُ اِلَیْهِ.
فَاغْتَمَمْتُ مِنْ ذلِکَ وَخَرَجْتُ مِنْ عِنْدِهِ وَقُلْتُ فِی نَفْسِی؛ لَوْ تَفَرَّسَ فِیَّ خَیْراً لَما زَجَرَنِی عَنِ الاِخْتِلافِ اِلَیْهِ وَالاَخْذِ عَنْهُ، فَدَخَلْتُ مَسْجِدَ الرَّسُولِ صلی الله علیه وآله
روزی آن حضرت به من فرمودند: من مردی تحت نظرم ( وجود مقدس امام صادق علیه السلام در دوران امامت شدیداً تحت نظر حکومت وقت بودند خصوصاً زمان منصور دوانیقی که نسبت به حضرت ظلم زیادی روا داشت تا آنجا که محل اقامت آن حضرت را سه بار تغییر داد و لذا رفت و آمد ایشان در مقاطعی به ویژه اواخر عمر در اختیار خودشان نبود. که این امر خود بیانگر خفقان حاکم بر جامعه و ترس بیش از حد حاکمان جائر از ارتباط مردم با امام علیه السلام است.) علاوه براین در هر ساعت از شبانه روز اذکاری دارم که به آنها مشغول هستم. پس مرا از عبادتم غافل نکن، و علومت را از سالک و راهنمایت (2) بگیر و مثل گذشته با او رفت و آمد کن. از این ماجرا غمگین شدم و از محضرشان مرخّص شدم. با خودم گفتم: اگر در وجود من آثار خیر و هدایت به چشم حضرت می آمد، مرا از رفت و آمد و کسب علم از محضرشان منع نمی فرمودند.
بنابراین در مسیر خود داخل مسجد رسول اللَّه صلی الله علیه وآله شدم
وَسَلَّمْتُ عَلَیْهِ ثُمَّ رَجَعْتُ مِنَ الغَدِ اِلَی الرَّوْضَهِ وَصَلَّیْتُ فِیها رَکْعَتَیْنِ وَقُلْتُ: اَسْئَلُکَ یا اَللَّهُ یا اَللَّهُ اَنْ تَعْطِفَ عَلَیَّ قَلْبَ جَعْفَرٍ وَتَرْزُقَنِی مِنْ عِلْمِهِ ما أَهْتَدِی بِهِ اِلی صِراطِکَ المُسْتَقِیمِ.
وَرَجَعْتُ اِلی دارِی مُغْتَمّاً وَلَمْ اَخْتَلِفْ اِلی مالِکِ بْنِ اَنَسٍ لِما اُشْرِبَ قَلْبِی مِنْ حُبِّ جَعْفَرٍ فَما خَرَجْتُ مِنْ دارِی إِلّا اِلَی الصَّلوهِ المَکْتُوبَهِ حَتّی عِیلَ صَبْرِی فَلَمّا ضاقَ صَدْرِی تَنَعَّلْتُ وَتَرَدَّیْتُ وَقَصَدْتُ جَعْفَراً وَکانَ بَعْدَ ما صَلَّیْتُ العَصْرَ.
و به آن حضرت سلام دادم و بیرون آمدم. سپس فردای آن روز به روضه مبارکه (3) برگشتم و دو رکعت نماز خواندم و عرض کردم: خدایا!، پروردگارا! قلب جعفرعلیه السلام را نسبت به من مهربان و متمایل فرما و از علمش مقداری روزی من کن که به وسیله آن به راه راست تو هدایت شوم.
با همان حالت ناراحتی و اندوه به منزل برگشتم و چون دلم مالامال از محبت جعفرعلیه السلام شده بود با مالک بن انس رفت و آمد نکردم و از خانه ام بجز برای نماز واجب خارج نشدم، تا این که صبرم تمام شد. (روزی) پس از اقامه نماز عصر سینه ام تنگ شد و طاقتم به سر آمد نعلینم را به پا کرده، ردایم را پوشیده و قصد دیدار جعفر صادق علیه السلام نمودم.
فَلَمّا حَضَرْتُ بابَ دارِهِ اِسْتَأْذَنْتُ عَلَیْهِ فَخَرَجَ خادِمٌ لَهُ، فَقالَ: ما حاجَتُکَ؟ قُلْتُ السَّلامُ عَلَی الشَّرِیفِ. فَقالَ: هُوَ قائِمٌ فِی مُصَلّاهُ. فَجَلَسْتُ بِحِذاءِ بابِهِ فَما لَبِثْتُ إِلّا یَسِیراً اِذْ خَرَجَ خادِمٌ فَقالَ: اُدْخُلْ عَلی بَرَکَهِ اللَّهِ. فَدَخَلْتُ وَسَلَّمْتُ عَلَیْهِ. فَرَدَّ السَّلامَ وَقالَ: اِجْلِسْ، غَفَرَاللَّهُ لَکَ. فَجَلَسْتُ.
وقتی که به درب خانه آن حضرت رسیدم اجازه ورود خواستم. خادمی بیرون آمده و پرسید: چه می خواهی؟ گفتم: آمده ام تا به محضر شریف امام صادق (علیه السلام) عرض سلام کنم.
گفت: او در محل نمازشان مشغول عبادت هستند.
مقابل درب خانه حضرت نشسته و کمی درنگ کردم که خادمی از خانه خارج شد و گفت: به برکتی که خدا نصیب تو کرده داخل شو. وارد شده و بر آن حضرت سلام کردم. امام ضمن جواب سلام، فرمودند: بنشین، خداوند تو را بیامرزد. پس من نشستم.
فَاَطْرَقَ مَلِیّاً، ثُمَّ رَفَعَ رَأْسَهُ وَقالَ: اَبُومَنْ؟ قُلْتُ: اَبُو عَبْدِاللَّهِ. قالَ: ثَبَّتَ اللَّهُ کُنْیَتَکَ وَوَفَّقَکَ یا اَبا عَبْدِاللَّهِ، ما مَسْئَلَتُکَ؟ فَقُلْتُ فِی نَفْسِی: لَوْ لَمْ یَکُنْ لِی مِنْ زِیارَتِهِ وَالتَّسْلِیمِ غَیْرُ هذَا الدُّعاءِ لَکانَ کَثِیراً. ثُمَّ رَفَعَ رَأْسَهُ ثُمَّ قالَ: ما مَسْئَلَتُکَ؟ فَقُلْتُ: سَأَلْتُ اللَّهَ اَنْ یَعْطِفَ قَلْبَکَ عَلَیَّ وَیَرْزُقَنِی مِنْ عِلْمِکَ وَاَرْجُو أنَّ اللَّهَ تَعالی أَجابَنِی فِی الشَّرِیفِ ما سَأَلْتُهُ.
حضرت مدتی به حال تفکر، سرشان را پایین انداختند، سپس سر بلند کرده و فرمودند: کُنیه شما چیست؟ گفتم: اباعبداللَّه. فرمودند: خداوند کُنیه شما را ثابت گردانده و تو را موفق کند. ای ابا عبداللَّه، درخواستت چیست؟ حضرت باز سر خود را به زیر انداخت و منتظر جواب من شد با خودم گفتم: اگر بهره من ازاین زیارت و عرض سلام فقط همین دعا باشد خیری بزرگ و زیاد است. باز حضرت سرشان را بلند کرده و فرمودند: چه می خواهی؟ عرضه داشتم: از خداوند خواستم که قلب شما را نسبت به من مهربان کند و از علم شما روزی ام فرماید. و امید دارم خداوند آنچه را که درباره وجود شریف شما خواسته ام اجابت فرماید.
فَقالَ: یا أَبا عَبْدِاللَّهِ! لَیْسَ العِلْمُ بِالتَّعَلُّمِ، اِنَّما هُوَ نُورٌ یَقَعُ فِی قَلْبِ مَنْ یُرِیدُ اللَّهُ تَبارَکَ وَتَعالی اَنْ یَهْدِیَهُ. فَاِنْ اَرَدْتَ العِلْمَ فَاطْلُبْ اَوَّلاً فِی نَفْسِکَ حَقِیقَهَ العُبُودِیَّهِ وَاطْلُبِ العِلْمَ بِاسْتِعْمالِهِ وَاسْتَفْهِمِ اللَّهَ یُفْهِمْکَ.
قُلْتُ: یا شَرِیفُ! فَقالَ: قُلْ: یا اَبا عَبْدِاللَّهِ. قُلْتُ: یا اَبا عَبْدِاللَّهِ ما حَقِیقَهُ العُبُودِیَّهِ؟
قالَ: ثَلاثَهُ أَشْیاءَ؛ اَنْ لایَرَی العَبْدُ لِنَفْسِهِ فیما خَوَّ لَهُ اللَّهُ مِلْکاً لِأَنَّ العَبِیدَ لایَکُونُ لَهُمْ مِلْکٌ،
حضرت فرمودند: ای اباعبداللَّه! علم به آموختن نیست، علم نور است و در قلب کسی قرار می گیرد که خداوند تبارک و تعالی هدایت او را اراده فرموده باشد. بنابراین اگر علم می خواهی ابتدا باید حقیقت عبودّیت و بندگی را در وجود خودت بخواهی و علم را با عمل کردن، طلب کنی و از خداوند طلب فهم کن تا علم را به تو بفهماند. عرض کردم: ای شریف. فرمودند: مرا اباعبداللَّه صدا بزن. گفتم: ای ابا عبداللَّه! حقیقت عبودّیت و بندگی چیست؟ فرمودند: سه چیز است؛
1- اینکه بنده خدا در مورد آنچه که پروردگار به او سپرده است برای خودش ملکیتی نبیند. چرا که بندگان مِلکی ندارند مالک حقیقی خداوند تبارک و تعالی است.
یَرَوْنَ المالَ مالَ اللَّهِ یَضَعُونَهُ حَیْثُ أَمَرَهُمُ اللَّهُ بِهِ وَلایُدَبِّرَ العَبْدُ لِنَفْسِهِ تَدْبِیراً وَجُمْلَهُ اِشْتِغالِهِ فِیما اَمَرَهُ تَعالی بِهِ وَنَهاهُ عَنْهُ. فَاِذا لَمْ یَرَ العَبْدُ لِنَفْسِهِ فِیما خَوَّلَهُ اللَّهُ تَعالی مِلْکاً هانَ عَلَیْهِ الاِنْفاقُ فِیما أَمَرَهُ اللَّهُ تَعالی اَنْ یُنْفِقَ فِیهِ. وَاِذا فَوَّضَ العَبْدُ تَدْبِیرَ نَفْسِهِ عَلی مُدَبِّرِهِ هانَ عَلَیْهِ مَصائِبُ الدُّنْیا وَاِذَا اشْتَغَلَ العَبْدُ بِما اَمَرَهُ اللَّهُ تَعالی وَنَهاهُ، إِلّا یَتَفَرَّغُ مِنْهُما اِلَی المِراءِ وَالمُباهاهِ مَعَ النّاسِ.
و همه اموال را از آن خداوند می بینند. و آن را در جایی قرار می دهد (مصرف می کند) که خداوند امر فرموده است.
2- بنده خدا برای خودش مصلحت اندیشی و تدبیر نمی کند(مصلحت و تدبیر واقعی را در دست خداوند می داند).
3- تمام اشتغال او در کاری منحصر شود که خداوند او را به آن امر یا از آن نهی فرموده است.
پس اگر بنده خدا در آنچه که پروردگار به او سپرده است ملکیتی برای خودش نبیند، در این صورت انفاق کردن برایش در چیزی که خداوند امر فرموده است آسان می شود. و وقتی که تدبیر امورش را به مدبّرش بسپرد (و اهل توکل شود) تحمل مصیبت های دنیا برایش آسان می شود. و زمانی که به آنچه خداوند امر ونهی کرده است مشغول باشد دیگر فرصتی برای خودنمایی و فخرفروشی به مردم پیدا نمی کند.
فَاِذا اَکرَمَ اللَّهُ العَبْدَ بِهذِهِ الثَّلاثَهِ هانَ عَلَیْهِ الدُّنْیا وَاِبْلِیسُ وَالخَلْقُ. وَلایَطْلُبُ الدُّنْیا تَکاثُراً وَتَفاخُراً وَلایَطْلُبُ ما عِنْدَ النّاسِ عِزَّاً وَعُلُوّاً وَلایَدْعُ اَیّامَهُ باطِلاً فَهذا أَوَّلُ دَرَجَهِ التُّقی قالَ اللَّهُ تَبارَکَ وَتَعالی تِلْکَ الدّارُ الآخِرَهُ نَجْعَلُها لِلَّذینَ لایُرِیدُونَ عُلُوّاً فِی الاَرْضِ وَلافساداً وَالعاقِبَهُ لِلْمُتَّقِینَ.
قُلْتُ: یا اَبا عَبْدِاللَّهِ اَوْصِنِی؟ قالَ: اُوصِیکَ بِتِسْعَهِ اَشْیاءَ فَاِنَّها وَصِیَّتِی لِمُرِیدِی الطَّرِیقِ اِلَی اللَّهِ تَعالی
پس وقتی که خداوند بنده را با این سه خصلت گرامی بفرماید دنیا و ابلیس و مردم در نظرش کوچک خواهند بود. و دیگر دنیا را برای زیاده خواهی و فخر و مباهات به مردم و برای عزّت و جاه طلبی آنچه را که نزد مردم است نمی خواهد و عمرش را به بیهودگی نمی گذراند.
این اولین درجه تقوا است که خداوند تبارک و تعالی می فرماید: آن سرای آخرت است که برای کسانی که در زمین قصد بلند پروازی ندارند و دنبال فساد نمی گردند، قرار دادیم و سرانجام نیک، برای مردم با تقوا است.
عرض کردم: ای اباعبداللَّه! به من توصیه ای بفرمایید. فرمودند: تو را به نُه چیز وصیت می کنم که آنها توصیه من به همه آرزومندان سیر و سلوک الی اللَّه است.
وَاللَّهُ أَسْالُ اَنْ یُوَفِّقَکَ لِاسْتِعْمالِهِ؛ ثَلاثَهٌ مِنْها فِی رِیاضَهِ النَّفْسِ وَثَلاثَهٌ مِنْها فِی الحِلْمِ وَثَلاثَهٌ مِنْها فِی العِلْمِ فَاحْفَظها وَاِیَّاکَ وَالتَّهاوُنَ بِها.
قالَ عُنْوانٌ: فَفَرَّغْتُ قَلْبِی لَهُ.
فَقالَ: اَمَّا اللَّواتِی فِی الرِّیاضَهِ فَاِیَّاکَ اَنْ تَاْکُلَ ما لاتَشْتَهِیهِ فَاِنَّهُ یُورِثُ الحِماقَهَ وَالبَلَهَ وَلاتَأْکُلْ إِلّا عِنْدَ الجُوعِ وَاِذا اَکَلْتَ فَکُلْ حَلاَلاً وَسَمِّ اللَّهَ وَاذْکُرْ حَدِیثَ الرَّسُولِ صلی الله علیه وآله: ما مَلَأَ آدَمِیٌّ وِعاءً شَرّاً مِنْ بَطْنِهِ.
از خداوند موفقیت تو را در عمل به آنها خواستارم. سه مورد آن در ریاضت و تربیت نفس است و سه مورد آن در حلم و بردباری و صبر است و سه امر دیگر آن در علم و دانش است. پس این وصایا را حفظ کن و به خاطر بسپار و مبادا در عمل به آنها سستی کنی. عنوان بصری می گوید: من قلبم را (برای فراگیری علم حضرت) آماده کردم. حضرت فرمودند: اما آنچه که در ریاضت نفس است:
1- مبادا چیزی را بخوری که به آن اشتها نداری چون موجب حماقت و نادانی می شود.
2- و تا گرسنه نشدی چیزی نخور.
3- زمانی که غذایی خوردی، با نام خدا و حلال باشد و حدیث رسول خدا را به یاد داشته باش که فرمودند: آدمی هیچ ظرفی بدتر از شکمش را پر نکرده است.
فَاِنْ کانَ وَلابُدَّ فَثُلْثٌ لِطَعامِهِ وَثُلْثٌ لِشَرابِهِ وَثُلْثٌ لِنَفَسِهِ. وَاَمَّا اللَّواتِی فِی الحِلْمِ: فَمَنْ قالَ لَکَ اِنْ قُلْتَ واحِدَهً سَمِعْتَ عَشْراً فَقُلْ: اِنْ قُلْتَ عَشْراً لَمْ تَسْمَعْ واحِدَهً.
وَمَنْ شَتَمَکَ، فَقُلْ لَهُ: اِنْ کُنْتَ صادِقاً فِیما تَقُولُ فَأَسْأَلُ اللَّهَ اَنْ یَغْفِرَلِی وَاِنْ کُنْتَ کاذِباً فِیما تَقُولُ فَاللَّهُ اَسْأَلُ اَنْ یَغْفِرَ لَکَ. وَمَنْ وَعَدَکَ بِالْخَنی فَعِدْهُ بِالنَّصِیحَهِ وَالرَّعاءِ.
وَاَمَّا اللَّواتِی فِی العِلْمِ فَاسْأَلِ العُلَماءَ مَا جَهِلْتَ. وَایَّاکَ اَنْ تَسْأَلَهُمْ تَعَنُّتاً وَتَجْرِبَهً.
پس اگر ناچار شد غذا بخورد، یک سوم شکمش را برای طعام، و یک سوم را برای آب و یک سوم را برای تنفس قرار دهد. اما آن سه موردی که در حلم و بردباری است:
1- اگر کسی به تو گفت که اگر یکی بگویی ده تا می شنوی. به او بگو: اگر ده تا بگویی سخنی هم نمی شنوی (عفت کلام داشته باش و از نزاع بپرهیز.)
2- اگر کسی به تو دشنامی داد به او بگو: اگر راست می گویی از خداوند می خواهم مرا ببخشد و اگر دروغ می گویی از خداوند می خواهم تو را ببخشد.
3- و اگر کسی تو را تهدید به دشنام کرد تو او را به خیر خواهی نصحیت و مراعاتش وعده بده.
و اما آن سه امر دیگر که در علم و دانش است:
1- آنچه را که نمی دانی از عالمان بپرس و مبادا برای به زحمت انداختن و امتحان کردنشان سؤال کنی.
وَایَّاکَ اَنْ تَعْمَلَ بِرَأْیِکَ شَیْئاً. وَخُذْ بِالاِحْتِیاطِ فِی جَمِیعِ ما تَجِدُ اِلَیْهِ سَبِیلاً. وَاهْرُبْ مِنَ الْفُتْیا هَرْبَکَ مِنَ الأَسَدِ وَلاتَجْعَلْ رَقَبَتَکَ لِلنَّاسِ جِسْراً.
قُمْ عَنِّی یا اَباعَبْدِاللَّهِ فَقَدْ نَصَحْتُ لَکَ وَلاتُفْسِدْ عَلَیَّ وِرْدِی فَاِنِّی امْرُءٌ ضَنِینٌ بِنَفْسِی.
وَالسَّلامُ عَلی مَنِ اتَّبَعَ الهُدی ( بحار الانوار، علامه مجلسی، ج 1 ص 224 - 226؛ الکوکب الدرّی فی شرح حدیث عنوان البصری، آیت اللَّه حاج سید ابوالفضل نبوی قمی، بدون تاریخ و محل نشر؛ منیه المرید، شهید ثانی، تصحیح رضا مختاری، ص 149 - 148)
2- مبادا بر اساس خود رأیی دست به کاری بزنی که علم نداری و در تمامی امور تا آنجا که ممکن است مسیر احتیاط را رها نکن.
3- همان گونه که از شیر درنده فرار می کنی از فتوی دادن فتوای بدون علم ( نظر قاطع دادن در امری که تخصص نداری، مثلاً نظر دادن در امور دینی بدون توجه به نظر فقیه) بپرهیز و گردن خود را پل عبور مردم نکن. ای ابا عبداللَّه! برخیز و برو که من برای تو خیر خواهی کردم. و ذکر من را خراب نکن چرا که من مردی هستم که بر گذشت عمرم دقت دارم و سلام برکسی که از هدایت پیروی می کند.
زیارت عاشورا
اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا أَباعَبْدِ اللَّهِ، اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یَابْنَ رَسُولِ اللَّهِ، اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یَابْنَ أَمِیرِ المُؤْمِنِینَ وَابْنَ سَیِّدِ الوَصِیِّینَ، اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یَابْنَ فاطِمَهَ سَیِّدَهِ نِسآءِ العالَمِینَ، اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یاثارَ اللَّهِ وَابْنَ ثارِهِ وَالوِتْرَ المَوْتُورَ، اَلسَّلامُ عَلَیْکَ وَعَلَی الأَرْواحِ الَّتِی حَلَّتْ بِفِنآئِکَ، عَلَیْکَ مِنِّی سَلامُ اللَّهِ أَبَداً ما بَقِیتُ وَبَقِیَ اللَّیْلُ وَالنَّهارُ. یا أَباعَبْدِ اللَّهِ لَقَدْ عَظُمَتِ الرَّزِیَّهُ وَجَلَّتْ وَعَظُمَتِ المُصِیبَهُ بِکَ عَلَیْنا وَعَلی جَمِیعِ أَهْلِ الإِسْلامِ، وَجَلَّتْ وَعَظُمَتْ مُصِیبَتُکَ فِی السَّماواتِ عَلی جَمِیعِ أَهْلِ السَّماواتِ، فَلَعَنَ اللَّهُ أُمَّهً أَسَّسَتْ أَساسَ الظُّلْمِ وَالجَوْرِ عَلَیْکُمْ أَهْلَ البَیْتِ، وَلَعَنَ اللَّهُ أُمَّهً دَفَعَتْکُمْ عَنْ مَقامِکُمْ وَأَزالَتْکُمْ عَنْ مَراتِبِکُمُ الَّتِی رَتَّبَکُمُ اللَّهُ فِیها، وَلَعَنَ اللَّهُ أُمَّهً قَتَلَتْکُمْ، وَلَعَنَ اللَّهُ المُمَهِّدِینَ لَهُمْ بِالتَّمْکِینِ مِنْ قِتالِکُمْ، بَرِئْتُ إِلَی اللَّهِ وَإِلَیْکُمْ مِنْهُمْ وَمِنْ أَشْیاعِهِمْ وَأَتْباعِهِمْ وَأَوْلِیآئِهِمْ. یا أَباعَبْدِ اللَّهِ
إِنِّی سِلْمٌ لِمَنْ سالَمَکُمْ وَحَرْبٌ لِمَنْ حارَبَکُمْ إِلی یَوْمِ القِیامَهِ، وَلَعَنَ اللَّهُ آلَ زِیادٍ وَآلَ مَرْوانَ، وَلَعَنَ اللَّهُ بَنِی أُمَیَّهَ قاطِبَهً، وَلَعَنَ اللَّهُ ابْنَ مَرْجانَهَ، وَلَعَنَ اللَّهُ عُمَرَ بْنَ سَعْدٍ،وَلَعَنَ اللَّهُ شِمْراً، وَلَعَنَ اللَّهُ أُمَّهً أَسْرَجَتْ وَأَلْجَمَتْ وَتَنَقَّبَتْ لِقِتالِکَ. بِأَبِی أَنْتَ وَأُمِّی لَقَدْ عَظُمَ مُصابِی بِکَ، فَأَسْئَلُ اللَّهَ الَّذِی أَکْرَمَ مَقامَکَ وَأَکْرَمَنِی بِکَ أَنْ یَرْزُقَنِی طَلَبَ ثارِکَ مَعَ إِمامٍ مَنْصُورٍ مِنْ أَهْلِ بَیْتِ مُحَمَّدٍ صَلَّی اللَّهُ عَلَیْهِ وَآلِهِ. اَللَّهُمَّ اجْعَلْنِی عِنْدَکَ وَجِیهاً بِالحُسَیْنِ عَلَیْهِ السَّلامُ فِی الدُّنْیا وَالآخِرَهِ.
یا أَباعَبْدِ اللَّهِ إِنِّی أَتَقَرَّبُ إِلَی اللَّهِ وَإِلی رَسُولِهِ وَإِلی أَمِیرِ المُؤْمِنِینَ وَإِلی فاطِمَهَ وَإِلَی الحَسَنِ وَإِلَیْکَ بِمُوالاتِکَ، وَبِالبَرآئَهِ مِمَّنْ قاتَلَکَ وَنَصَبَ لَکَ الحَرْبَ، وَبِالبَرآئَهِ مِمَّنْ أَسَّسَ أَساسَ الظُّلْمِ وَالجَوْرِ عَلَیْکُمْ، وَأَبْرَءُ إِلَی اللَّهِ وَإِلی رَسُولِهِ مِمَّنْ أَسَّسَ أَساسَ ذلِکَ وَبَنی عَلَیْهِ بُنْیانَهُ، وَجَری فِی ظُلْمِهِ وَجَوْرِهِ عَلَیْکُمْ وَعَلی أَشْیاعِکُمْ، بَرِئْتُ إِلَی اللَّهِ وَإِلَیْکُمْ مِنْهُمْ
وَأَتَقَرَّبُ إِلَی اللَّهِ ثُمَّ إِلَیْکُمْ بِمُوالاتِکُمْ وَمُوالاهِ وَلِیِّکُمْ، وَبِالبَرآئَهِ مِنْ أَعْدآئِکُمْ وَالنّاصِبِینَ لَکُمُ الحَرْبَ، وَبِالبَرآئَهِ مِنْ أَشْیاعِهِمْ وَأَتْباعِهِمْ، إِنِّی سِلْمٌ لِمَنْ سالَمَکُمْ وَحَرْبٌ لِمَنْ حارَبَکُمْ، وَوَلِیٌّ لِمَنْ والاکُمْ وَعَدُوٌّ لِمَنْ عاداکُمْ، فَأَسْئَلُ اللَّهَ الَّذِی أَکْرَمَنِی بِمَعْرِفَتِکُمْ وَمَعْرِفَهِ أَوْلِیآئِکُمْ، وَرَزَقَنِی البَرآئَهَ مِنْ أَعْدآئِکُمْ، أَنْ یَجْعَلَنِی مَعَکُمْ فِی الدُّنْیا وَالآخِرَهِ، وَأَنْ یُثَبِّتَ لِی عِنْدَکُمْ قَدَمَ صِدْقٍ فِی الدُّنْیا وَالآخِرَهِ، وَأَسْئَلُهُ أَنْ یُبَلِّغَنِی المَقامَ الَمحْمُودَ لَکُمْ عِنْدَ اللَّهِ وَأَنْ یَرْزُقَنِی طَلَبَ ثارِکُمْ مَعَ إِمامٍ هُدیً ظاهِرٍ ناطِقٍ بِالحَقِّ مِنْکُمْ وَأَسْئَلُ اللَّهَ بِحَقِّکُمْ وَبِالشَّأْنِ الَّذِی لَکُمْ عِنْدَهُ أَنْ یُعْطِیَنِی بِمُصابِی بِکُمْ أَفْضَلَ ما یُعْطِی مُصاباً بِمُصِیبَتِهِ مُصِیبَهً ما أَعْظَمَها وَأَعْظَمَ رَزِیَّتَها فِی الإِسْلامِ وَفِی جَمِیعِ السَّماواتِ وَالأَرْضِ. اَللَّهُمَّ اجْعَلْنِی فِی مَقامِی هذا مِمَّنْ تَنالُهُ مِنْکَ صَلَواتٌ وَرَحْمَهٌ وَمَغْفِرَهٌ.اَللَّهُمَّ اجْعَلْ مَحْیایَ مَحْیا مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ وَمَماتِی مَماتَ
مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ. اَللَّهُمَّ إِنَّ هذا یَوْمٌ تَبَرَّکَتْ بِهِ بَنُو أُمَیَّهَ وَابْنُ آکِلَهِ الأَکْبادِ، اللَّعِینُ ابْنُ اللَّعِینِ عَلی لِسانِکَ وَلِسانِ نَبِیِّکَ صَلَّی اللَّهُ عَلَیْهِ وَآلِهِ فِی کُلِّ مَوْطِنٍ وَمَوْقِفٍ وَقَفَ فِیهِ نَبِیُّکَ صَلَّی اللَّهُ عَلَیْهِ وَآلِهِ. اَللَّهُمَّ الْعَنْ أَباسُفْیانَ وَمُعاوِیَهَ وَیَزِیدَ بْنَ مُعاوِیَهَ عَلَیْهِمْ مِنْکَ اللَّعْنَهُ أَبَدَ الآبِدِینَ، وَهذا یَوْمٌ فَرِحَتْ بِهِ آلُ زِیادٍ وَآلُ مَرْوانَ بِقَتْلِهِمُ الحُسَیْنَ صَلَواتُ اللَّهِ عَلَیْهِ. اَللَّهُمَّ فَضاعِفْ عَلَیْهِمُ اللَّعْنَ مِنْکَ وَالعَذابَ الأَلِیمَ. اَللَّهُمَّ إِنِّی أَتَقَرَّبُ إِلَیْکَ فِی هذَا الیَوْمِ وَفِی مَوْقِفِی هذا وَأَیّامِ حَیاتِی بِالبَرآئَهِ مِنْهُمْ وَاللَّعْنَهِ عَلَیْهِمْ وَبِالمُوالاتِ لِنَبِیِّکَ وَآلِ نَبِیِّکَ عَلَیْهِ وَعَلَیْهِمُ السَّلامُ.
پس صد مرتبه می گویی: اَللَّهُمَّ الْعَنْ أَوَّلَ ظالِمٍ ظَلَمَ حَقَّ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ وَآخِرَ تابِعٍ لَهُ عَلی ذلِکَ، اَللَّهُمَّ الْعَنِ العِصابَهَ الَّتِی جاهَدَتِ الحُسَیْنَ وَشایَعَتْ وَبایَعَتْ وَتابَعَتْ عَلی قَتْلِهِ، اَللَّهُمَّ الْعَنْهُمْ جَمِیعاً.
و صد مرتبه می گویی: اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا أَباعَبْدِ اللَّهِ وَعَلَی الأَرْواحِ الَّتِی
حَلَّتْ بِفِنائِکَ، عَلَیْکَ مِنِّی سَلامُ اللَّهِ أَبَداً ما بَقِیتُ وَبَقِیَ اللَّیْلُ وَالنَّهارُ. وَلا جَعَلَهُ اللَّهُ آخِرَ العَهْدِ مِنِّی لِزِیارَتِکُمْ. اَلسَّلامُ عَلَی الحُسَیْنِ، وَعَلی عَلِیِّ بْنِ الحُسَیْنِ، وَعَلی أَوْلادِ الحُسَیْنِ، وَعَلی أَصْحابِ الحُسَیْنِ. پس می گویی: اَللَّهُمَّ خُصَّ أَنْتَ أَوَّلَ ظالِمٍ بِاللَّعْنِ مِنِّی، وَابْدَأْ بِهِ أَوَّلاً ثُمَّ الثّانِیَ وَالثّالِثَ وَالرّابِعَ. اَللَّهُمَّ الْعَنْ یَزِیدَ خامِساً، وَالْعَنْ عُبَیْدَ اللَّهِ بْنَ زِیادٍ وَابْنَ مَرْجانَهَ وَعُمَرَ بْنَ سَعْدٍ وَشِمْراً، وَآلَ أَبِی سُفْیانَ وَآلَ زِیادٍ وَآلَ مَرْوانَ إِلی یَوْمِ القِیامَهِ.
پس به سجده رفته و می گویی: اَللَّهُمَّ لَکَ الحَمْدُ حَمْدَ الشّاکِرِینَ لَکَ عَلی مُصابِهِمْ، اَلحَمْدُ للَّهِ ِ عَلی عَظِیمِ رَزِیَّتِی. اَللَّهُمَّ ارْزُقْنِی شَفاعَهَ الحُسَیْنِ یَوْمَ الوُرُودِ وَثَبِّتْ لِی قَدَمَ صِدْقٍ عِنْدَکَ مَعَ الحُسَیْنِ وَأَصْحابِ الحُسَیْنِ الَّذِینَ بَذَلُوا مُهَجَهُمْ دُونَ الحُسَیْنِ عَلَیْهِ السَّلامُ.
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
1: شهید اول
2: مالک بن انس
3: بین قبر و منبر رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم
مطالب مرتبط
