مجموعه تصاویر روز چهارم محرم : طفلان زینب علیهاالسلام
بررسی حضور فرزندان حضرت زینب علیهاالسلام در کربلا
محمّد بن عبدالله بن جعفر، محمّد یکی از فرزندان عبدالله بن جعفر طیّار است که در واقعۀ کربلا، شهید شد. مادر او بر پایۀ گزارش منابع معتبر خَوصا دختر خَصَفه بن ثقیف از نسل بکر بن وائل است. بنابر این حضرت زینب سلام الله علیها مادر محمد شهید شده در کربلا نیست. [در برخی منابع نام وی را حوط بنت حفصه گفته اند. (تذکره الخواص، ابن جوزِی، ج1، ص229)] وی همراه برادرش عون، هنگام خروج امام حسین علیه السلام از مکه به سوی کربلا به آن حضرت پیوست، و نامۀ پدر خود عبدالله را که در آن از امام علیه السلام خواسته بود از این سفر منصرف شود، به آن حضرت رساند.[ تاریخ طبری، ابوجعفر، ج5، ص387] این دو برادر به میدان آمدند و هر یک جداگانه وفاداری خویش را تا مرز شهادت به امام زمانشان ابراز داشتند.
روز عاشورا وی به میدان مبارزه شتافت و چنین رجز خوانی کرد:
أشْکو إِلَی الله مِنَ العُدْوانِ فِعالَ قَومٍ فی الرَّدی عِمیانِ قَدْ بَدَّلوا مَعالِمَ القُرآنِ وَ مُحکمِ التَّنزیلِ و التَّبیان وَ أَظهَروا الکفرَ مَعَ الطُّغیانِ [مناقب آل ابی طالب، ابن شهر آشوب، ج3، ص254، ابصار العین، محمد بن طاهر سماوی، ج1، ص77، مقتل الحسین علیه السلام، خوارزمی ج2، ص26] به خدا شکایت می کنم از کردار گروهی که کورکورانه به سوی هلاکت می روند؛ همان ها که نشانه های قرآن را دگرگون و بیان محکم تنزیل را تغییر داده اند و کفر و طغیان و سرکشی را آشکار ساختند.
ولی در برخی کتاب ها این رجز را این گونه آمده است:[ دایرهالمعارف الحسینیه، محمد صادق کرباسی، ج6، ص276، ناسخ التواریخ، محمد تقی سپهر کاشانی، ج2، ص321]
نشکوا الی اللّه من العدوان قتال قوم فی الردی عمیان قد ترکوا معالم القرآن و محکم التنزیل و التبیان و اظهروا الکفر مع الطغیان [صاحب کتاب عشره کامله نوشته وقار شیرازی (ج1، ص432) این رجز را به جعفر بن محمد بن عقیل نسبت داده است]
بنابر قول مشهور وی پس از کشتن 10 تن به دست عامر بن نهشل تمیمی به درجۀ رفیع شهادت نائل آمد.[ مناقب آل ابی طالب، ابن شهر آشوب، ج3، ص254، ابصار العین، محمد بن طاهر سماوی، ج1، ص77، مقتل الحسین علیه السلام، خوارزمی ج2، ص26، تاریخ طبری، ابوجعفر، ج5، ص469]
در زیارت رجبیه و ناحیه از وی چنین یاد شده است: السّلامُ عَلی مُحمَّد بن عبدالله بن جعفر، الشاهد مکان ابیه والتالی لأخیه، و واقیه ببدنه، لعن الله قاتله عامر بن نهشل التمیمی.[الاقبال، سید ابن طاووس، ج3، ص76، الاقبال، سید ابن طاووس، ج3، ص343] سلام بر محمد بن عبدالله بن جعفر. آنکه در کربلا به جای پدر حضور یافت و پس از برادر به شهادت رسید و بدن خود را سپر بلای او امام حسین علیه السلام قرار داد. خدا لعنت کند کشندۀ او عامر بن نهشل تمیمی را.
عَون بن عبدالله بن جعفر
عَون اکبر، یکی دیگر از فرزندان عبدالله بن جعفر طیّار است که در واقعۀ کربلا، به شهادت رسید. گفتنی است که عبدالله بن جعفر، دو فرزند به نام «عون» داشته است. از این رو، یکی از آنها «عونِ اکبر» و دیگری «عونِ اصغر» نامیده شده اند. مادر عَون اکبر زینب سلام الله علیها بوده و نام مادر عون اصغر جُمانه دختر مُسَیَّب، گزارش شده است. [ تاریخ الطبری به نقل از هشام: عَون بن عبدالله بن جعفر بن ابی طالب، که مادرش جُمانه، دختر مُسیَّب بن نَجَبه بن ربیعه بن ریاح از قبیلۀ بنی فَزاره بود. وی به دست عبدالله بن قُطْبه طایی نَبهانی، کشته شد.
تاریخ الطبری به نقل از حُمَید بن مسلم اَزْدی: عبدالله بن قُطْبه طایی نَبهانی، به عَون بن عبدالله بن جعفر بن ابی طالب، حمله کرد و او را کُشت.
مقاتل الطالبیّین: مادر عَون اکبر، فرزند عبدالله بن جعفر بن ابی طالب، زینبِ عقیله (خردمند)[8] دختر علی بن ابی طالب علیه السلام و فاطمه علیهاالسلام، دختر پیامبر خدا صلی الله علیه و آله است. مقصود سلیمان بن قَتّه در این شعر، اوست که: {و اگر می گریی، بر عَون، برادرش ناله کن که در آنچه بر سرشان می آید، فرو گذارنده نیست} {به جانم سوگند که مصیبتت در نزدیکان توست! پس بر این مصیبت طولانی گریه کن} ...از حُمَید بن مسلم، نقل شده است که: عبداللّه بن قُطْنه تَیهانی، عون بن عبدالله بن جعفر را کُشت.]
ابوالفرج اصفهانی، وی را عون اکبر و فرزند زینب سلام الله علیها می داند و می گوید که عون اصغر، در واقعۀ حَرّه [در مدینه] به شهادت رسیده است؛ بنابراین عون شهید در کربلا فرزند حضرت زینب سلام الله علیها است.[منابعی هم عون شهید را فرزند جمانه می دانند. همانند تاریخ الطبری و الکامل فی التاریخ و انساب الأشراف و الثقات لابن حبّان و المجدیّ.]
نام وی در زیارت های «ناحیه» و «رجبیّه» آمده است. در «زیارت ناحیۀ مقدّسه» می خوانیم: سلام بر عَون، پسر عبدالله، پسر جعفرِ پرواز کننده در بهشت؛ آن هم پیمان ایمان، و همنشین بزرگان، و مُخلص برای [خدای] مهربان، و پیرو آیه ها و قرآن! خدا، قاتل او، عبدالله بن قُطبه نَبهانی را لعنت کند!
مقتل الحسین علیه السلام، خوارزمی : پس از محمّد بن عبدالله بن جعفر، عَون بن عبدالله بن جعفر بن ابی طالب به میدان آمد، در حالی که چنین می خواند:
اِن تُنکرونی فَانا بنُ جعفرٍ شهیدُ صِدقٍ فی الجنانِ الازهر یطیرُ فیها بجناحٍ اَخضرٍ کَفی بِهذا شَرَفاً فی المحشرِ: «گر مرا نمی شناسید، من فرزند جعفرم، شهید راستی، شکُفته در باغ بهشت پرواز کننده در آنجا با دو بال سبز! و این، برای شرافت در میان مردم، بس است!» آن گاه، جنگید تا کشته شد. گفته شده که عبدالله بن قُطْبه، او را کُشت.
تاریخ الطبری به نقل از ابو کَنود عبد الرحمان بن عُبَید: هنگامی که عبدالله بن جعفر از کشته شدن دو پسرش همراه امام حسین علیه السلام خبر یافت و مردم برای تسلیت به حضورش می آمدند، یکی از وابستگانش که فکر نمی کنم کسی جز ابو لَسْلاس باشد گفت: مصیبتی که دیده ایم، از جانب امام حسین علیه السلام به ما رسیده است!
عبدالله بن جعفر، او را با کفشش زد و سپس گفت: ای پسر زنِ بدبو! آیا به امام حسین علیه السلام چنین می گویی؟ به خدا سوگند، اگر در کنارش حاضر می بودم، دوست می داشتم که از او جدا نشوم تا همراهش کشته شوم! به خدا سوگند، آنچه دلم را به از فدا شدن دو پسرم راضی و مصیبت آن دو را بر من، سبُک می کند، این است که در راه از خود گذشتگی برای برادر و پسرعمویم حسین علیه السلام و پایداری در کنار او، کشته شده اند!
سپس به همنشینانش رو کرد و گفت: خدا را بر شهادت امام حسین علیه السلام می ستایم که اگر نتوانستم با دستانم حسین علیه السلام را یاری کنم، دو پسرم، او را یاری دادند. شهدای کربلا، در پایین پای حضرت امام حسین علیه السلام مدفونند و به احتمال قوی این دو دلداده نیز در همانجا پروانۀ شمع محفل حائر حسینی هستند. البته در ۱۲ کیلومتری کربلا بارگاهی کوچک منصوب به عون ابن عبدالله وجود دارد که ملجأ زائرین است. برخی را عقیده بر این است که این مرقد یکی از نوادگان امام مجتبی علیه السلام به نام عون است.
منبع: سایت کرب و بلا
توجه : برای مشاهده تصاویر در ابعاد اصلی و بزرگ تر روی آن ها کلیک کنید.
برای دانلود و دریافت تصاویر از فایلهای با کیفیت بالای پیوستی استفاده نمایید.
برای دریافت تصویر، یک صلوات برای تعجیل در ظهور امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف) بفرستید.
