آیت الله حاج شیخ احمد پایانی اردبیلی در سال ۱۳۴۶ق در شهرستان اردبیل متولد شد. وى در حدود پنج سالگى به مكتب خانه رفت و خواندن قرآن مجید و فنون تجوید و قرائت و متون فارسى چون گلستان و نصاب الصبیان را فراگرفت و پس از آن در مدارس دولتى تحصیلات ابتدایى را آموخت. در سن چهارده سالگى به مدرسه علمیه ملاابراهیم اردبیل شتافت و به خواندن ادبیات عرب پرداخت و به لباس روحانیت ملبس شد. در اوایل سال ۱۳۶۶ق به مقصد ادامه تحصیل به حوزه علمیه قم آمد و به تحصیل سطوح فقه و اصول پرداخت و مكاسب را نزد آیت الله مجاهدى و رسائل را در محضر آیت الله سلطانى طباطبایى و كفایةالاصول را هم در درس آیت الله العظمى نجفى مرعشى فراگرفت. آیت الله پایانى اردبیلى هم زمان با ادامه تحصیل، به تدریس كتاب هاى حاشیه ملاعبدالله و معاصم الاصول پرداخت. وى در سال ۱۳۷۰ق به درس فقه آیت الله حاج سیدمحمدحجت كوه كمره اى حاضر شد و پس از آن در درس هاى فقه و اصول آیت الله العظمى بروجردى و سپس در درس هاى فقه و اصول آیت الله سید محقق داماد شركت جست و مبانى عملى خویش را استوار ساخت. استاد حدود پنجاه سال به تدریس كتاب هاى مهم فقه و اصول پرداخت. آیت الله پایانى اردبیلى از بدو شروع مبارزات مرجعیت و روحانیت به رهبرى امام خمینى (ره) علیه رژیم ستم شاهى، به پیكار با نظام پهلوى پرداخت. پس از انقلاب اسلامى نیز از تأیید و پشتیبانى مواضع حضرت امام (ره) دریغ نكرد. از اشتغالات دیگر و ی شركت مستمر در جلسه دیرین تفسیر قرآن كریم بود كه با حضور جمعى از بزرگان و دانشمندان تشكیل مى شدند. آیت الله پایانى به غیر از تدریس متوالى، در ایام تعطیلى حوزه علمیه قم رخت سفر برمى بست و براى تبلیغ شعائر دین به نقاط دیگر هجرت مى كرد و به راهنمائى مردم و اقامه جماعت مى پرداخت و این تا سالیان پایان عمرش ادامه داشت. او داراى اجازه نقل حدیث و امور حسبیه از استادش آیت الله حجت بود. تألیفات وی عبارت اند از: تقریرات درس فقه آیت الله حجت كوه كمره اى (بحث بیع)؛ تقریرات درس فقه آیت الله العظمى بروجردى؛ فهرست جامع الشتات میرزاى قمى؛ شرح مكاسب به نام «ارشاد الطالى الى حقایق المكاسب» از اول مكاسب محرمه تا اواسط خیارات؛ حاشیه كفایةالاوصل؛ حاشیه مكاسب (كه حاشیه بر مكاسب محرمه (در یك جلد) و حاشیه بر بیع در دو جلد به چاپ رسیده است)؛ «رسالة فى احكام الاراضى و اقسام ها» كه در مجموعه مقالات كنگره شیخ انصارى به چاپ رسیده؛ «رسالة فى بیع الفضولى» كه در مجموعه مقالات كنگره محقق اردبیلى به چاپ رسید. آن چه از تقریرات این عالم ربانی به چاپ رسیده است، عبارت اند از: در كلاس درس مكاسب (شرح قسمتى از مكاسب محرمه در سه جلد، نوشته رضا محمودى)؛ در محضر شیخ انصارى (نوشته جواد فخار طوسى؛ در این كتاب مكاسب محرمه در نه جلد، و نیمى از بیع در هشت جلد و اكثر خیارات در نه جلد شرح گشته و همه آن ها نیز به چاپ رسیده است.) آیت الله حاج شیخ احمد پایانی اردبیلی سرانجام در تاریخ یك شنبه ششم اسفندماه ۱۳۷۵ش در سن هفتاد سالگى جان سپرد. پیكرش پس از تشییع و نماز آیت الله شبیرى زنجانى بر آن، در جوار مرقد استادش آیت الله سید محقق داماد در صحن حرم حضرت معصومه (س) به خاك سپرده شد.
