مرگ ویلیام هَمیلْتون ریاضی دان بزرگ ایرلندی (1865م)

2 سپتامبر
ویلیام راون همیلتون,william rowan hamilton,ریاضی دان ایرلندی,گنجینه تصاویر ضیاءالصالحین

ویلیام راون هَمیلْتون، ریاضی دان ایرلندی، در چهارم اوت 1805م در دوبْلین پایتخت ایرلند به دنیا آمد. وی از کودکی نزد عمویش که از روحانیون کلیسا بود به فراگیری علوم دینی پرداخت. آثار نبوغ و هوش فراوان، از طفولیت در همیلتون نمایان شد به طوری که در سه سالگی خواندن و نوشتن را آموخت و تا سن 14 سالگی به زبان های لاتین، یونانی، عبری، سانسْکریت، عربی و فارسی تسلط یافت. ویلیام در ابتدا به آثار شعرا و نویسندگان یونان و روم علاقه داشت و اکثر اوقات خود را به مطالعه ادبیات مصروف می داشت. در 15 سالگی مسیر زندگی همیلتون در اثر برخورد و مصاحبه با یکی از ریاضی دانان امریکایى به کلی تغییر کرد و از آن پس به ریاضیات علاقه مند شد. در این زمان این ایده را در نظر گرفت که هیچ چیز به قدر مطالعات و تحقیقات علمی، فکر و ذهن انسان را پرورش نمی دهد و او را برتر از دیگران نمی سازد. از این رو کتاب هایى از دانشمندان بزرگی هم چون نیوتن و لاپْلاس را مطالعه کرد و پیشرفت قابل توجهی در ریاضیات نمود، تا این که وارد کالج دوبلین شد و در 21 سالگی رساله ای به آکادمی سلطنتی ایرلند فرستاد. وی در این رساله در صدد آن بود که هندسه نور را از نو بنیان نهد و روشی واحد برای حل کلیه مسائل مربوط به آن ابداع کند. این کار باعث شد، تا علی رغم این که هنوز تحصیلات دانشگاهی را به پایان نبرده بود، در 23 سالگی به استادی کرسی نجوم کالج ایرلند برگزیده شود و به تدریس بپردازد. او ضمن یک رشته سخنرانی در باب نجوم و رابطه آن با فیزیک و حکمت الهی، چنان مهارت خود را در این زمینه ثابت کرد که همه را وادار به تحسین نمود. همیلتون در 43 سالگی به ریاست آکادمی سلطنتی ایرلند رسید و پس از چندی به کشف بزرگ تری در ریاضیات نائل آمد و آن، حساب کواتِرْنیون بود. کواترنیون، نوعی از اعداد مختلط است که در تعبیر و تفسیر فضای چهار بُعدی مورد استفاده قرار می گیرد. از آن پس، همیلتون تمام تلاش خود را مصروف پیشرفت و تکامل دستگاه محاسبه جدید نمود و با به دست آوردن قاعده دیگری در موضوع جبر و مقابله، مکتب جدیدی در ریاضیات بنیان نهاد. ویلیام راون همیلتون به عنوان بزرگ ترین ریاضی دان بریتانیایی پس از اسحاق نیوتن، سرانجام در دوم سپتامبر 1865م در شصت سالگی درگذشت.

 

Share