رحلت حكیم و فیلسوف گرانقدر، آیت اللَّه "محمد اسماعیل صائنی زنجانی" (1377ش)

آیت اللَّه حاج شیخ محمد اسماعیل صائنی زنجانی، در سال 1311ش (1351ق) در بیت علم و تقوا و فضیلت در زنجان زاده شد و پس از طی مقدمات و سطوح حوزوی، در هجده سالگی عازم حوزه علمیه قم گردید. ایشان در قم از محضر پر فیض حضرات آیات: سید حسین بروجردی، سید محمد محقق داماد و حضرت امام خمینی(ره) بهره برد و همزمان، از علامه سید محمد حسین طباطبایی، دوره كامل اسفار، اصول فلسفه و روش رئالیسم را فرا گرفت. آیت اللَّه صائنی از آن پس، حلقه درس خود را تشكیل داد و به تدریس فلسفه و سطوح عالی حوزه همت گماشت. وی پس از 14 سال اقامت در قم، در سال 1343ش، به اصرار اهالی متدین زنجان به زادگاه خود بازگشت و تا پایان عمر خویش، به مدت حدود 35 سال به ترویج دین و تعظیم شعائر مذهبی مشغول گردید. آیت اللَّه صائنی زنجانی در این زمان طولانی موفق شد فقه و اصول، فلسفه، كلام، تفسیر قرآن و نهج البلاغه و مباحث اخلاقی را به شمار زیادی از فضلا و طلاب علوم دینی و نسل جوان آموزش دهد و منشا خدمات فراوانی گردد. از این حكیم گرانقدر آثاری بر جای مانده كه تقریرات درس فقه و اصول آیت اللَّه محقق داماد از آن جمله است. این عالم بزرگوار سرانجام پس از عمری خدمت به ساحت دین و ترویج مذهب، در هفدهم تیرماه 1377ش برابر با پانزدهم ربیع الاول 1419ق در شصت و شش سالگی دار فانی را وداع گفت و پس از تشییعی با شكوه، در زنجان به خاك سپرده شد.