جوانه های انقلاب (روز دانش آموز)

سیزدهم آبان در تاریخ انقلاب اسلامی، برگی زرین، مقطعی حساس و مناسبتی پرخاطره است. به ویژه آنکه چهارده سال پس از تبعید حضرت امام رحمه الله در همین روز (13 آبان 1357) فرزندان امام و صدها دانش آموز و دانشجو در مقابل دانشگاه تهران و خیابان های اطراف با شعار «درود بر خمینی» و «مرگ بر شاه» پایه های حکومت را به لرزه درآوردند و با گلوله های مأموران شاه به خاک و خون غلتیدند

تاریخ انقلاب اسلامی، به عنوان واقعه ای بزرگ که تنها چند سال از آن می گذرد، گواه زنده ای از جایگاه اهالی علم در تعیین سرنوشت ملت و گام برداشتن ایرانیان مسلمان به سوی آرمان های خویشتن است.
روزهایی چون 13 آبان که سالروز قیام خونین دانش آموزان علیه رژیم ظلم و استبداد و نیز سالروز تسخیر لانه جاسوسی به دست دانشجویان و دانش آموزان است، همچون اسناد زنده ای هستند که گواهی می دهند تنها و تنها کسانی می توانند در مسیر تاریخ، تمدن آفرین باشند که به سلاح علم و ایمان مسلح هستند.

جایگاه علم و دانش

با اندک آشنایی با منابع علوم اسلامی، به راحتی می توان به مقام و منزلت علم و دانش پی برد؛ تا جایی که آیات بسیاری را در قرآن می توان یافت که به این موضوع اشاره کرده است. در بیشتر کتب حدیث نیز بابی به نام باب علم وجود دارد که احادیث گوناگونی درباره فضیلت علم و عالم در آن آمده است. در سیره نبوی نیز نمونه های بسیاری در این زمینه یافت می شود؛ به گونه ای که وقتی پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله قصد بیان جایگاه حضرت علی علیه السلام را داشتند، فرمودند: «من شهر علم هستم و علی دروازه شهر دانایی است». همچنین در جنگ بدر پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله دستور آزادی اسیرانی را دادند که بتوانند ده مسلمان را باسواد کنند و به آنان خواندن و نوشتن بیاموزند.

رابطه علم و ایمان

اهمیت جایگاه و ارزش علم هرگز نباید این توهم را ایجاد کند که تنها راه رسیدن انسان به سعادت واقعی، دانش است؛ زیرا آنچه علم را از انواع انحرافات و استفاده ابزاری از آن باز می دارد، ایمان است. تاریخ نمونه های فراوانی از دانشمندان را در خود جای داده که علم خویش را در راه یاری طاغوت های قدرت و ثروت به کار بسته اند و چه فجایعی که به بار نیاورده اند. در قرآن کریم نیز به مناسبت های گوناگون، به این ارتباط دو سویه اشاره شده است. آن جا که می فرماید: «خداوند درجات کسانی از شما را که ایمان آوردند و به آن ها علم اعطا شد، بالا می برد».

نقش دانش آموزان در تاریخ معاصر

در میان نهضت ها، هر گاه دو نیروی علم وایمان از یکدیگر جدا افتاده اند یا پیشگامان نهضت در یکی از این دو جنبه دچار ضعف بوده اند، آن نهضت نتوانسته است به اهداف خود برسد. در این میان، توفیق حقیقی برای کسانی بوده که از هر دو چشمه فیض بهره مند بوده اند. انقلاب اسلامی ایران که به رهبری امام خمینی رحمه الله ـ فردی که از هر دو بال علم و ایمان بهره مند بود ـ پیروز شد، بزرگ ترین گواه این مدعاست. روز دانش آموز نیز نمادی از قیام دانش آموزانی است که به سلاح ایمان مسلح بودند.

روز دانش آموز

سیزدهم آبان در تاریخ انقلاب اسلامی، برگی زرین، مقطعی حساس و مناسبتی پرخاطره است. به ویژه آنکه چهارده سال پس از تبعید حضرت امام رحمه الله در همین روز(13 آبان 1357) فرزندان امام و صدها دانش آموز و دانشجو در مقابل دانشگاه تهران و خیابان های اطراف با شعار «درود بر خمینی» و «مرگ بر شاه» پایه های حکومت را به لرزه درآوردند و با گلوله های مأموران شاه به خاک و خون غلتیدند.
دانش آموزان نیز مانند دیگر گروه های ملت، در اطاعت از فرمان حضرت امام رحمه الله که همه را به مبارزه بی امان با رژیم آمریکایی شاه دعوت می کرد، سر از پا نمی شناختند و نجات اسلام را در پیروزی کامل از امام رحمه الله و سازش ناپذیری با رژیم می دانستند. این طبقه جوان وفعال جامعه، به حق یکی از ارکان و پایه های مهم انقلاب پیروزمند اسلامی بودند.

دانش آموزان در صحنه

صبح روز 13 آبان 1357، دانش آموزان در حالی که مدارس را تعطیل کرده بودند، رو به سوی دانشگاه تهران نهادند تا بار دیگر پیوندشان را با رهبر بت شکن خویش اعلام کنند. این نوجوانان پر شور و خداجو، گروه، گروه به دانشگاه وارد شدند و به همراه دانشجویان و گروه های دیگری از مردم در زمین چمن دانشگاه اجتماع کردند. از آن سوی، مأموران شاه، دانشگاه را محاصره کرده بودند تا چنانچه فریاد حق طلبانه ای از گلویی برخاست، آن را با گلوله پاسخ دهند، اما دانش آموزان در کنار نرده ها و زمین چمن اجتماع کرده، فریاد مقدس «اللّه اکبر» آنان فضا را شکافت و تا فاصله های دور طنین انداخت.

جوهری از خون

ساعت یازده صبح 13 آبان 1357، مأموران رژیم شاه، ابتدا چند گلوله گاز اشک آور در میان دانش آموزان و دانشجویان معترض و انقلابی پرتاب کردند، ولی اجتماع کنندگان در حالی که به سختی نفس می کشیدند، صدای خود را رساتر کرده و با فریاد دشمن شکن «اللّه اکبر» بر اندام مأموران مسلح شاه لرزه افکندند.
در این هنگام، تیراندازی آغاز شد و لاله های انقلاب یکی پس از دیگری در خون غلتیدند. جوانان با فریاد «اللّه اکبر» و با شعارهای «مرگ بر آمریکا» و «مرگ بر شاه» به شهادت رسیدند و انقلاب خونین اسلامی شان را تداوم بخشیده و دشمنان اسلام را بیش از پیش رسوا ساختند. در این واقعه، 56 تن شهید و صدها نفر مجروح شدند.
امام خمینی رحمه الله در پیامی که به مناسبت قیام دانش آموزان در 13 آبان از پاریس برای امت قهرمان ایران فرستادند، فرمودند: «عزیزان من! صبور باشید که پیروزی نهایی نزدیک است و خدا با صابران است. ایران امروز جایگاه آزادگان است. من از این راه دور، چشم امید به شما دوخته ام و صدای آزادی خواهی و استقلال طلبی شما را به گوش جهانیان می رسانم».

13 آبان، حماسه ای جاویدان

گذر زمان، همواره گرد فراموشی را بر روی حوادث تلخ و شیرین روزگار نشانده و ذهن فراموشکار بشر، پی در پی گذشته خویش را به بایگانی تاریخ می سپارد. اما در میان حوادث تاریخی، همواره وقایعی وجود دارند که به منزله ستارگانی فروزان بر آسمان تاریخ خودنمایی می کنند و گذر زمان هیچ گاه نمی تواند از جلوه و شکوه آنها بکاهد. رویدادهایی که از فداکاری ها و ایثارگری های انسان ها در راه آرمان های اصیل و معنوی روایت می کنند، این گونه اند و روز دانش آموز نیز به عنوان نمادی از ایثارگری و جان فشانی دانش آموزان در راه آرمان الهی و ضد استبدادی خویش چون ستاره ای فروزان می درخشد.

هر روز، روز دانش آموز است

نکوداشت مجاهدت های مردان و زنان با ایمان، کاری پسندیده است. زنده نگهداشتن نام و خاطره دانش آموزان آگاه که با سلاح ایمان، جوانه های انقلاب گردیدند، لازم و ضروری است. اما، آنچه وظیفه ما را دشوارتر می کند، پیروی عملی و ادامه راه روشن آنان است. اکنون که میدان، میدان جنگ و خونریزی و بذل جان نیست و به لطف الهی و تلاش گذشتگان، انقلاب اسلامی به بار نشسته است، وظیفه ما بسی سنگین تر است و برماست که در جبهه جهاد علمی در راه اعتلا و پیشرفت میهن اسلامی خویش بکوشیم و این انقلاب را به صاحب اصلی آن حضرت ولیعصر(عج) برسانیم.

منبع: گلبرگ، آبان 1384، شماره 68، جوانه های انقلاب (روز دانش آموز)