قتل لئون تروتِسکی یار و هم رزم لنین و سیاست مدار مشهور شوروی سابق (1940م)

لئون تروتِسْکی عامل اصلی پیروزی انقلاب بلشویکی روسیه، در نهم آوریل 1879م در اوکراین در جنوب غربی روسیه به دنیا آمد. وی در سال 1902م در لندن با لنین آشنا شد و پس از گرایش به مارکسیسم، در سایر مراحل اقدامات لنین، یار و هم رزم او بود. تروتسکی پس از پیروزی انقلاب کمونیستی به مدارج بالایى رسید و ارتش سرخ شوروی را ایجاد کرد. او با سازماندهی این ارتش، بالاترین نقش را در تثبیت پیروزی انقلاب روسیه پس از رهبری لنین بر عهده داشت. هدف وی از تشکیل ارتش سرخ شوروی که در آغاز، یک نیروی غیر منظم از داوطلبان بلشویک بود. ایجاد یک نیروی مستقل از ارتش تزاری برای مقابله با قیام احتمالی بعضی از فرماندهان و واحدهای ارتش تزاری در برابر رژیم جدید بود. تروتسکی مبتکر نظریه "انقلاب مداوم" است و بر این اساس، معتقد به صدور انقلاب مارکسیستی شوروی به خارج از روسیه بود و تقویت حرکت های انقلابی را در سراسر جهان از طرف دولت شوروی ضروری می دانست. در این راستا، شهرت تروتسکی در تاریخ سیاسی شوروی سابق به خاطر اختلافات ایدئولوژیکی وی با استالین است. پس از مرگ لنین، تروتسکی خواستار ادامه مشی لنین در جهانی کردن انقلاب کمونیستی بود ولی استالین به سوسیالیسم و کمونیسم برای یک کشور اعتقاد داشت. تروتسکی که عقایدش علیه استالین، بعدها موجب ظهور اندیشه تروتِسْکیسْم در صحنه سیاسی جهان گردید، رهبری جناح مخالف استالین را در درون حزب کمونیست پس از مرگ لنین بر عهده گرفت و طرفداران او از تندروترین مارکسیست ها به شمار می رفتند. او سستی و رخوتی را که عارض نهضت کمونیسم شده بود به باد مذمت و انتقاد می گرفت و مخالفت با مسئله جهانی شدن کمونیسم را به منزله زیرپا نهادن اصول مارکس و لنین به شمار می آورد و آن را خیانت به انقلاب روسیه می دانست. تروتسکی و استالین که هر دو از همرزمان لنین و از مهم ترین چهره های انقلاب روسیه بودند، پس از مدتی چنان دشمن یک دیگر شدند که تروتسکیسم و استالینیسم، دو واژه کاملا متضاد شده بود. واژه هایى که یکی دم از ضرورت جهانی شدن قهری کمونیسم می زد و دیگری خواستار تقویت ارکان سوسیالیسم و کمونیسم در داخل مرزهای شوروی بود. تروتسکی در سال 1927، قبل از اجرای برنامه 5 ساله اقتصادی استالین، همراه با 75 نفر از اعضای مؤثر و بلندپایه حزب کمونیست، از کمیته مرکزی و سپس از عضویت در این حزب اخراج شد و به جمهوری قزاقستان تبعید گردید. تروتسکی در سال 1937 به رهبری شبکه توطئه علیه استالین متهم گشت و پس از محاکمه، به طور غیابی به مرگ محکوم شد. تروتسکی در همین سال به مکزیک رفت تا این که در 21 اوت 1940م در آن کشور توسط یکی از عوامل استالین با ضربات تبر در 61 سالگی به قتل رسید. تروتسکی کتاب ها، رساله ها و مقالات جدلی فراوانی نگاشته است که آثاری هم چون ادبیات و انقلاب و تاریخ انقلاب روسیه جملگی حاکی از ذکاوت فوق العاده اوست به طوری که دشمنانش نیز به این امر اعتراف دارند.