شرايط هشت گانه براى شكسته خواندن نماز
1- سفر، كمتر از مسافت شرعى نباشد
2- از آغاز سفر، مسافت شرعى قصد شده باشد.
3- قصد مسافت تا آخر سفر، استمرار داشته باشد .
4- در اثناى سفر، قواطع سفر، تحقق پيدا نكند.
5- سفر، حرام نباشد.
6- از افراد خانه به دوش نباشد.
7- مسافرت، شغل نباشد.
8- به حد ترخص رسيده باشد.
با هشت شرط مزبور، مسافر بايد نماز ظهر، عصر و عشا را بصورت دو ركعتى به جا آورد. *
به نماز ظهر، عصر و عشا كه مسافر - در صورت تحقق شرايط هشت گانه - دو ركعت مى خواند، نماز قصر يا شكسته مى گويند، در مقابل، نماز شخص حاضر (غير مسافر) يا مسافر غير واجد شرايط هشت گانه را - كه چهار ركعتى است - نماز تمام مى گويند .
حتى اگر يكى از شرايط هشت گانه، تحقق پيدا نكند، نمى توان نماز را شكسته خواند.
نماز صبح و مغرب، شكسته و تمام ندارد و نسبت به مسافر و غير مسافر يكسان است
پى نوشتها:
1- قال رسول الله (ص): «العلم حياة الاسلام و عماد الدين». (ميزان الحكمة، ج 6).
2- «اقرأ باسم ربك الذى خلق». (علق، آيه 1).
3- «ن و القلم و ما يسطرون»، (القلم، آيه 1).
4- «انا مدينة العلم و على بابها» (بحار الانوار، ج 10).
5- «و قل رب زدنى علما». (كهف، آيه 114).
6- قال على (ع): «العلم ضالة المؤمن». (ميزان الحكمة، ج 6).
7- قال رسول الله (ص): «العلم رأس الخير كله و الجهل رأس الشر كله». (ميزان الحكمة، ج 6).
8- قال رسول الله (ص):«العلم افضل من العبادة». (ميزان الحكمة، ج 6).
9- قال رسول الله (ص): «طلب العلم فريضة على كل مسلم و مسلمة». (ميزان الحكمة، ج 6).
10- قال على (ع) : «الشاخص فى طلب العلم كالمجاهد فى سبيل الله». (ميزان الحكمة، ج 6).
11- الكمال، كل الكمال التفقه فى الدين». (بحارالنوار، ج 78).
12- قال رسول الله (ص):: «من عمل على غير علم كان ما يفسده اكثر مما يصلح»، (ميزان الحكمة، ج 6).
13- سئوال 181: «با توجه به مسئله 247 رساله: «كسى كه پيش از شستن صورت، دست هاى خود را تا مچ شسته، در موقع وضو بايد تا سرانگشتان را بشويد و اگر فقط تا مچ را بشويد، وضوى او باطل است»، من با اين كه فردى با سواد بودم و رساله هم در اختيار داشتم، نسبت به اين مسئله بى اطلاع بودم و مدت چهارده سال وضوى خود را بدين طريق مى گرفتم كه: دست ها را فقط تا مچ مى شستم و نيتى هم كه در وضو داشتم تا سر مچ بوده، نمازهايى كه با اين وضو خوانده ام چه صورتى دارد؟».
جواب - نمازهايى كه با وضوى به كيفيت مزبور خوانده ايد صحيح نيست و بايد قضاى آنها را به جاى آوريد.
استفتاآت امام خمينى (ره)
14- «من اتجر بغير فقه فقد ارتطم فى الربا». (نهج البلاغه).
15- ماه مبارك رمضان در مسجد حاج ابوالفتح تهران سخنرانى داشتم. يك روز در مورد زن هايى كه به جهت عللى، ازدواج با آن ها حرام است، صحبت مى كردم و اينكه اگر كسى با اين قبيل زن ها ازدواج كند، عقدش باطل است. همين كه مجلس به پايان رسيد، شخصى كه حدود شصت سال داشت هراسان به سويم آمد و با حال گريه و ناله گفت: اى آقا! دستم به دامنت، تكليف من چيست؟ من اين مسئله را نمى دانستم و در زمان جوانى اين خطا را مرتكب شده و با چنين زنى ازدواج كرده ام و چندين پسر و دختر از او دارم چه خاكى بر سر كنم؟ من چطور مى توانم امروز به خانه بروم و بگويم اى خانم! شما زن من نيستيد!؟ و بر من حرام هستيد؟! به فرزندانم چه بگويم؟... (كتاب ارمغان هند و پاك).
16- مثل: احوط، اولى،اقرب، بعيد نيست و...
17- هر كجا در مقابل اسم مراجع معظم تقليد، حرف «س» آمده، مراد سؤالى است كه در استفتاآت چاپ شده، ذكر گرديده و شماره سئوالات مطابق همان كتاب هاست.
* - هم چنين، نافله ظهر و عصر نيز ساقط مى شد، اما نافله عشا (دو ركعت نماز نشسته به نام نماز وتيره) را مى تواند به قصد رجا (به اميد قبولى) به جا آورد.