خداوند متعال نعمتهاي فراواني به بشر ارزاني داشته است که قابل شمارش نيست. (وَإِنْ تَعُدُّوا نِعْمَةَ اللَّهِ لا تُحْصُوها).(1) اگر نعمتهاي خدا را بشماريد، به عدد در نمي آيد. از ميان اين نعمتهاي بي شمار، برخي نعم مادي ودنيوي است که خداوند به اقتضاي رحمانيت خويش به مومن وکافر عطا فرموده، وبرخي ديگر نعمتهاي معنوي واخروي هستند که راهنماي انسان بسوي سعادت ابدي مي باشند. خداوند اين نعمتها را به اقتضاي رحيميت خويش، صرف به مومنان عطا فرموده است.
از برترين اين نعمتهاي معنوي، نعمت ولايت واطاعت ومحبت اهل بيت عليهم السلام است. امام صادق عليه السلام فرمودند: (إنَّ الله يعطي الدنيا لمن يحبّه ويبغض ولا يعطي هذا الأمر إلاَّ أهل صفوته).(2) خداوند نعمتهاي دنيا را به مومن وکافر مي دهد، ولي نعمت ولايت را جز به برگزيدگان از مخلوقاتش عطا نمي کند. اين نعمت، خير دنيا وآخرت است زيرا که راه صحيح زيستن در دنيا را به انسان آموخته، دستگير انسان در عرصات سهمگين عالم آخرت خواهد بود. رسول اکرم صلى الله عليه وآله وسلم فرمودند: (من رزقه الله حبّ الأئمّة من أهل بيتي فقد أصاب خير الدنيا والآخرة). کسي که خداوند حب اهل بيت را به او اعطا کرد باشد، خير دنيا وآخرت به او رسيده است.(3) اين محبت، از جواهرات دنيوي بسيار گرامي تر وارزشمندتر است،(4) زيرا که تنها وسيله رسيدن به قرب حق متعال بوده، خير کثير، مي باشد.
امام صادق عليه السلام لفظ حکمت در آيه شريفه (وَمَنْ يُؤْتَ الْحِكْمَةَ فَقَدْ أُوتِيَ خَيْراً كَثِيراً)(5) را به اطاعت از دستورات الهي ومعرفت امام معنا فرموده اند(6) که بر اين اساس، مفهوم آيه چنين خواهد بود: کسي را که طاعت خدا ومعرفت امام زمان عطا کرده باشند، به او خير زيادي رسيده است. معرفت امام زمان وولايت اهل بيت عليهم السلام برترين نعمتهاي الهي است ودر ميان نعمتهاي الهي نعمتي برتر از آن يافت نمي شود.
امام صادق عليه السلام در ذيل آيه شريفه: (فَاذْكُرُوا آلاءَ اللَّهِ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ). نعمتهاي خدا را ياد کنيد شايد که رستگار گرديد.(7) فرمودند: (هي أعظم نعم الله علي خلقه وهو ولايتنا). منظور از آلاء خدا برترين نعمتهاي خداوند بر آفريدگان مي باشند که همان ولايت ما است.(8) نعمت ولايت همان نعمتي است که خداوند آن را در روز غدير بر همه مسلمانها به حد اتمام رسانيد وفرمود: (الْيَوْمَ أَكْمَلْتُ لَكُمْ دِينَكُمْ وَأَتْمَمْتُ عَلَيْكُمْ نِعْمَتِي وَرَضِيتُ لَكُمُ الإِْسْلامَ دِيناً).(9) امروز دين شما را (به ولايت علي بن ابي طالب) کامل کرده، نعمت را (به معرفي ولايت او) بر شما به اتمام رسانيدم وبه اين اسلام به عنوان دين براي شما خشنود گشتم. اين همان نعمتي است که روز قيامت مورد پرسش قرار خواهد گرفت. خداوند متعال مي فرمايد: (ثُمَّ لَتُسْئَلُنَّ يَوْمَئِذٍ عَنِ النَّعِيمِ).(10) آنگاه در آن روز از آن نعمت حتما پرسش خواهند شد.
امام صادق عليه السلام درباره آيه فوق فرمودند: (والله ما هو الطعام والشراب ولكن ولايتنا أهل البيت). به خدا قسم نعمت مورد پرسش، غذا ونوشيدنيها نيستند. بلکه ولايت ما اهل بيت است که مورد پرسش قرار مي گيرد.(11) اين مطلب در رويات اهل سنت نيز نقل شده است، محدث بزرگ اهل سنت _ جلال الدين سيوطي _ در اين زمينه از رسول خدا صلى الله عليه وآله وسلم نقل نموده است که فرمودند: (لا يزول قدما عبد يوم القيامة حتَّى يُسئل عن أربع: عن عمره فيما أفناه، وعن جسده فيما أبلاه، وعن ماله فيما أنفقه ومن أين اکتسبه، وعن حبّنا أهل البيت). گامهاي فرد در روز قيامت حرکت نمي کند تا اينکه از چهار چيز از او پرسش شود: از عمرش که آن را در هيچ راهي مصرف کرده، از بدنش که آن را در چه راهي به زحمت انداخته، واز مالش که آن را چگونه خرج واز کجا کسب کرده، واز محبت ما اهل بيت.(12)
حال که ولايت واعتقاد به اهل بيت ومحبت آنها وپيوند با آنان، برترين نعمتي است که خدا به ما عطا کرده است، در مواقع دعا ودر مظان استجابت، اين نعمت عظيم را بايد از خدا تقاضا کرد، چرا که اين گوهر الهي را به هر کسي عطا نکرده ودر هر مکاني قرار نداده اند، پس بايد دست استغاثه به درگاه حق بلند کرد واز او تقاضا نمود که: (اللّهمّ ولا تسلبنا اليقين لطول الأمد في غيبته وانقطاع خبره عنّا ولا تنسنا ذکره وانتظاره والإيمان به وقوّة اليقين في ظهوره والدعاء له والصلاة عليه...) خدايا در طول زمان غيبت وبي خبري ما از امامان، يقين را از ما سلب مکن، وياد وانتظار او وايمان به او واعتقاد راسخ به ظهور او وتوفيق دعا وصلوات براي او را از ما مگير.(13)
----------------------------------------------
(1)سوره ابراهيم: 34؛ سوره نحل: 18.
(2)بحار 27: 122/ ح 107.
(3)خصال 2: 99، در زيارت عاشورا نيز، از تولي وتبري تعبير به رزق شده است: (فأسأل الله الذي أکرمني بمعرفتکم ومعرفه أوليائکم ورزقني البراءة من أعدائکم...).
(4)بحار 36: 136/ ح 93.
(5)سوره بقره: 273.
(6)کافي 1: 185/ ح 11؛ محاسن: 148/ ح 60.
(7)سوره اعراف: 69.
(8)بصائر الدرجات: 81 .
(9)سوره مائده: 3.
(10)سوره تکاثر: 8 .
(11)تفسير برهان 4: 502/ ح 6.
(12)إحياء الميّت/ سيوطي: 115.
(13) مفاتيح/ دعاء ايام غيبت، منقول از جناب عثمان بن سعيد عمروي - نائب اول امام زمان عليه السلام -.
