آغاز خروج سربازان شوروی سابق از افغانستان (1988م)

پس از کودتای نورمحمد ترکی نخستین دولت کمونیستی با حمایت مستقیم شوروی سابق در افغانستان بر سر کارآمد. حکومت ترکی نیز در اوایل سال 1979م با یک کودتای دیگر به رهبری حفیظ الله امین که از همکاران نزدیک ترکی بود سرنگون شد. ولی روسها به حفیظ الله امین که درصدد نزدیکی به امریکا و ایجاد تعادلی در روابط افغانستان با شرق و غرب بود بدگمان شدند و در آخرین روزهای سال 1979م با پیاده کردن بیش از پنج هزار نفر از نیروهای هوابرد خود در کابل، حکومت حفیظ الله امین را سرنگون ساختند. بدین ترتیب تجاوز نظامی ارتش سرخ شوروی به افغانستان آغاز شد و در اولین قدم، حفیظ الله امین به قتل رسید و ببرک کارمل به ریاست جمهوری انتخاب گردید. در این میان طرز تفکر و روحیه استقلال طلبی مردم مسلمان افغانستان و مهمتر از آن، اسلامی بودن این کشور و گرایش عمیق مردم به دین اسلام باعث شد تا در برابر حکومت های وابسته به شوروی قیام کنند. این مسئله باعث شد که دولت شوروی برای رویارویى با آنها، نیروهای خود در افغانستان را تا اوایل دهه 1980م تا یک صد هزار نفر افزایش دهد. این تجاوز در حدود نه سال به طول انجامید و جنگی نابرابر میان مجاهدان افغان و نیروهای ارتش سرخ شوروی درگرفت. با روی کار آمدن میخائیل گورباچف در سال 1985م، وی تصمیم گرفت به علت هزینه های سنگین حضور نیروهای شوروی در افغانستان و عدم اخذ نتیجه مطلوب از تجاوز نظامی، قوای نظامی خود را از این کشور خارج سازد و شکست را پذیرا شود. از این رو تخلیه سربازان شوروی از افغانستان از روز 16 مه 1988م آغاز شد و تا روز پانزدهم فوریه 1989م، آخرین واحد از نیروهای شوروی، افغانستان را تخلیه کردند. تخلیه افغانستان از نیروهای شوروی بر خلاف تصور و پیش بینی بسیاری از سیاست مداران و مفسران غربی موجب پیروزی مجاهدان افغانی و سقوط دولت طرفدار شوروی در کابل نشد و بین گروه های مختلف مجاهدین بر سر کسب قدرت اختلاف افتاد.