زن، معراج مرد است

نقش دین داری زنان در محقق شدن جامعه ی دینی

خداوند زن را آفرید

خداوند زن را آفرید، برای آرامش همسر و مادری فرزندان. زن را آفرید با دامنی پاک، بی آلایش، مقدس و نورانی که معراجی باشد برای مرد. زن را آفرید تا جسم خاکی اش انسان بپروراند، انسانی که شایسته ی ملکوتی شدن باشد. سخن از دین داری زنان گفتن، افسانه نیست؛ تا بوده عفت زنان و غیرت مردان، جامعه را از سیلاب هرزگی ها و بی بنیادی ها نجات داده است. دین داری زن، سرچشمه ی پاکی ها و زائل کننده ی انواع بیماری های جوامع انسانی است. دین داری، عفت و حیای زن، او را از دید تاریک دلان پنهان می سازد. هم چنان که نور آفتاب نابودکننده ی انواع آلودگی هاست، نور عفاف و دین داری زن نیز، جامعه را از ناپاکی ها حفظ می کند. هم چنان که انرژی محیط از نور آفتاب سرچشمه می گیرد، انرژی های مثبت جامعه هم، ناشی از نور دین داری زن است. نور، پرورش دهنده ی شمشادهای سبز، پیچک های معطر، یاس های سپید، لاله های سرخ و تمامی گل های زیباست. دین داری زن هم، چنین نقشی دارد؛ زیرا با بی دینیِ وی، گل های زندگی که فرزندان هستند، رو به پژمردگی و نابودی می روند. نور، سرچشمه ی همه ی زیبایی ها و لطافت هاست. دین داری زن هم از این لطافت برخوردار است و جامعه ای که معتقد به رعایت دین داری باشد، پاک ترین اجتماع را دارد.
مهم ترین دغدغه ی جامعه، مظهر ارزش های فرهنگی و دینی بودن زنان و پیش تازی آنان در این عرصه است؛ چراکه زن، مدیر و مدبر خانواده و پرورش دهنده ی فرزندان است. تنها با پرورش فرزندان معتقد، جامعه به سمت وسوی نگرش های مثبت افراد پیش می رود. رسول خداh فقط به این خاطر، بیش تر بر دیانت زن تأکید فرموده است که چنان زنی به دین داری مرد کمک می کند؛ اما اگر زن، دین دار نباشد خود از دین، روگردان است و باعث نابه سامانی دین همسر نیز می شود .[1]

همسران ایده آل و غیرایده آل

خوش خویی در کسب فراغت و کمک به دیانت شخص، اصل مهمی است؛ زیرا اگر زن، بدزبان، بدخو و ناسپاس باشد، زیانش بیش تر از سودش خواهد بود. توصیه شده است که: «با شش زن ازدواج نکن: زنی که زیاد می نالد، زنی که زیاد منّت می گذارد، زنی که به مرد دیگری تمایل دارد، زنی که هر چیزی می بیند آن را می خواهد، زنی که زیاد آرایش می کند و زنی که به دیگران دهن کجی می کند و پرحرف است.»
«انّانه»، زنی است که زیاد ناله و شکوه دارد و هر ساعت، سرش را می بندد؛ بنابراین در ازدواج با زنی که زیاد مریض شود یا خود را به مریضی بزند، خیری نیست.
«منّانه»، زنی است که بر سر شوهرش منّت می گذارد و می گوید: «به خاطر تو چنین و چنان کردم.»
«حنّانه»، زنی است که به همسر قبلی یا بچه هایی که از شوهر قبلی اش دارد، علاقه ی زیاد نشان دهد؛ از چنین زنی نیز باید اجتناب کرد.
«حدّاقه»، زنی است که به هر چیزی چشم می دوزد و هوس آن می کند و شوهرش را وامی دارد که آن را بخرد.
«برّاقه»، احتمالاً دو معنی دارد: یکی زنی که سراسر روز به آرایش و زینت سر و صورتش می پردازد تا صورتش، درخشندگی مصنوعی داشته باشد. دیگر، زنی که از خوردن قهر می کند و تنهایی غذا می خورد و در هر چیزی، سهم خودش را جدا می کند .[2]

 دین داری زن در آیه ها و روایت ها

انسانی که دین ندارد، هیچ ندارد. هرچه هم داشته باشد، هیچ است. انسانِ بی دین، مرده ی متحرک است. کسی که پای بند دین ـ که اصلی ترین مسئله ی زندگی است ـ نباشد، تضمینی نیست که پای بند رعایت حقوق همسر و زندگی مشترک باشد. در حقیقت، سعادت بدون دیانت، محال است. دین داری را فقط از روزه، نماز یا انجام مراسم مذهبی فرد، نمی توان کشف کرد. این قبیل امور، کارهای ساده ای است که انسان به تدریج به آن ها عادت کرده است؛ بلکه دین داری را با امانت داری، وفای به عهد، اجتناب از مال حرام، درست کاری و تقید به امر به معروف و نهی از منکر، رعایت حقوق دیگران، پرهیز از ظلم و تعدی و غیره می توان تشخیص داد.
پروردگار درباره ی دین داری زنان فرموده است: «مردان و زنانِ بی همسر خود را همسر دهید. هم چنین غلامان و کنیزان صالح و درست کارتان را اگر فقیر و تنگ دست باشند، خداوند از فضل خود آنان را بی نیاز می سازد که او گشایش دهنده و آگاه است»[3] رسول خدا ص  نیز فرمودند: «هرکس با زنی ازدواج کند و جز برای زیبایی اش با آن زن ازدواج نکند، در آن زن چیزی که دوست دارد، نمی بیند و هرکس که با زنی به دلیل دارایی اش ازدواج کند و جز برای دارایی اش با او ازدواج نکند، خداوند او را به دارایی زن وامی نهد؛ بنابراین، بر شما باد به ازدواج با زن دین دار [4]»
هم چنین در جایی دیگر، ایشان به مردان، دستورهایی داده است که انتخاب همسر را بر آن اساس برگزینند و می فرمایند: «با زنان به چهار منظور ازدواج می کنند: برای ثروتش، برای خاندانش، برای زیبایی و جمالش و برای دین داری اش؛ پس به دنبال زن دین دار باش تا دست هایت پرنعمت گردد [5]»
دین داری و پیش گیری از رفتارهای منفی دین داریِ زن باعث دین داریِ همسر، فرزندان و جامعه می شود. علائم دین داری در پیش گیری از رفتارهای منفی جامعه، عبارت است از:

- کاهش دروغ و بی اعتمادی به جامعه؛
- امنیت اقتصادی و پای بندی به قرارها، تعهدها و اعتماد شخصی به افراد؛
- کاهش خلف وعده و بی اعتمادی به وعده ها؛
- هم سانی رفتارهای خلوت، نداشتن دورویی و نفاق؛
- نبودن ظلم (شکل فردی و اجتماعی)، آزار و اذیت در مجموعه ی جامعه، خانواده و کوچه و بازار؛
- کاهش فساد و فحشا، چشم چرانی، متلک، مزاحمت دختران و امنیت زنان در کوچه و بازار و مسافرت، به ویژه در شب و اماکن خلوت؛
- نداشتن روحیه ی سرک کشیدن به خلوت افراد و تجسس نکردن از اوضاع و احوال آن ها؛
- کاهش دزدی، آدم ربایی، قتل، خودکشی، رشوه، خیانت، اختلاف های خانوادگی، طلاق و نزاع های محلی، گروهی و فرقه ای؛
- پرهیز عام از تقلب و فریب و محدودشدن وجوه این ضایعه ها به استثناها و موارد خاص.

دین داری و رفتارهای افراد

علائم دین داری در ترغیب رفتار افراد جامعه نیز چنین است:
- ارتباط معنوی و مستمر خودآگاهانه؛
- حس خیرخواهی، مسئولیت شناسی و همکاری با دیگران؛
- منزلت داشتن انسان و جامعه و احترام به دیگران؛
- خدمت به هم نوعان و اهتمام به دستگیری مستمندان و داشتن روحیه ی گذشت و تسامح؛
- مبارزه با ظلم و روحیه ی عدالت خواهی و آزادی خواهی؛
- سلامت اجتماعی خواستن و روحیه ی تقدم دیگران بر خود.

منابع

قرآن کریم.
۱. فیض کاشانی، محمد (۱۳۷۲)؛ راه روشن(المحجه البیضاء فی تهذیب الاحیاء)، مترجم: محمدصادق عارف، مشهد: آستان قدس رضوی، ج ۳.
۲. بروجردی، حسین (۱۳۸۷)؛ منابع فقه شیعه، تهران: فرهنگ سبز، ج ۲۵.
۳. دراز، محمدعبدالله (۱۳۸۷)؛ آیین اخلاق در قرآن، مترجم: محمدرضا عطایی، مشهد: به نشر، ج ۱.

پی نوشت:
[1] فیض کاشانی، ۱۳۷۲، ج 3، ص ۱۲۱.
[2] فیض کاشانی، ۱۳۷۲، ج 3، ص ۱۲۲.
[3] نور، آیه ی۳۲.
[4] بروجردی، ۱۳۸۷، ۱۵۹.
[5] دراز، ۱۳۸۷، ۴۷۰.
-----------------------------------
بازنشر از: پیام زن  بهمن ماه سال 1393 شماره 275.