شرح زیارت جامعه کبیره استاد محمد شجاعی - جلسه 11 (صوت، متن)
سلسله جلسات شرح زیارت جامعه کبیره با سخنرانی استاد محمد شجاعی، تاریخ 95/08/6
(11) مهمترین اثر زیارت «اتحاد و ارتباط امت اسلامی با یکدیگر» است
در ماه های محرم و صفر ادیان عده ای از افراد مسیحی، کلیمی، اهل سنت و... همه حول یک شخصیت به نام امام حسین (علیه السلام) جمع می شوند که در هیچ جای دنیا چنین صحنه ای پیدا نمی شود. در این اجتماعات باید برای برطرف کردن مهمترین و بزرگترین مشکل جامعه جهانی که نبود امام زمان (علیه السلام) است، چاره ای کرد.اعمالی که انسان انجام می دهد و تحت محاسبه الهی قرار می گیرند، دو گونه هستند: گناهان؛ که فعلاً به آن نمی پردازیم و کارهای خیر و ثواب گاهی انسان کار خیری را با نیت انجام می دهد؛ مثل نماز خواندن، زیارت رفتن، خوش اخلاقی، فرد در این کارها قصد و نیت دارد؛ یعنی از انجام کارش آگاه است. مثلاً در نماز خواندن، قصد و قربت الهی است. یعنی برای نزدیک شدن به خدا خوانده می شود. امّا انسان در بخش دیگری از اعمالش قصد قربت ندارد، ولی چون کار، کار قشنگ و خوبی است، خود به خود شما را به الله نزدیک می کند. چون آثار خوبی برجای می گذارد. انسانی که اخلاق خوبی دارد، هر چند خدا را قبول نداشته باشد و کافر هم باشد، چون منشأ اخلاق خوب، خداوند است، او به اهل بیت (علیهم السلام) شبیه می شود. در داستان پیامبر (صلی الله علیه و آله) که عده ای را به اسیری گرفتند، و حکم این بود که همه اعدام شوند، جبرئیل به پیامبر (صلی الله علیه و آله) گفت: فلانی را آزاد کن. حضرت پرسید چرا؟ گفت: چون او 5 صفت خوب دارد: شجاعت، غیرت ناموسی، مهربانی، و... حضرت او را از بقیه جدا کردند و دیگران را اعدام کردند. آن شخص پرسید: چرا مرا اعدام نکردی؟ ایشان فرمود: چون خداوند این صفت ها را در مورد تو گفته. آن شخص گفت: هیچ کس از اخلاق من آگاه نبود. پس معلوم می شود تو که از این اعمال من خبر داری، حتماً پیامبر هستی. به همین دلیل آن شخص مسلمان شد. پس صفات خوب در هر کسی می تواند باشد. مثل حاتم طائی که کافر بود، اما باید از او تعریف و تمجید کرد. خداوند نیز در قرآن کریم از بعضی مسیحیان تجلیل می کند. مرحوم ملافیض کاشانی در کتاب مهجة البیضاء، یکی از خواص ازدواج را نزدیکی به خدا می داند و در بیان یکی از دلائلی که انسان بواسطه ازدواج به خدا نزدیک می شود، می گوید چون کار خوبی است و آثار خوبی دارد. ازجمله: کمک کردن به عفت عمومی، رفع فقر، منشأ خیر و برکت بودن ازدواج، کمک به انجام هدف خدا از خلقت انسان و تکثیر نسل انسان است. بنابراین، اگر قصد قربت هم نباشد، باز هم خدا به این کار باعنایت نگاه می کند و برای آن ثواب می دهد.
آثار زیارت
انسان در زیارت، هر چند با نیت خواسته های دنیایی مثل شفا گرفتن، حل شدن مشکلات زندگی، ازدواج .... به حرم می رود. اما کار خوبی انجام داده و آثار خوبی نیز در کل جامعه برجای می گذارد که این آثار برای خداوند و اهل بیت (علیهم السلام) خیلی مهم است. چون در رسیدن به هدف عالی خلقت انسان ها نقش دارد و موجب رشد بخش فوق عقلانی می شود. رشد بخش فوق عقلانی، به تشبه به الله و مقام قرب خداوند می انجامد. یکی از آثار زیارت که در جلسات گذشته بیان شد،"نشر آثار اهل بیت (علیهم السلام) است. مثل حوزه های علمیه که همیشه در مکان های اطراف حرم ها ایجاد شده است. اثر دوم زیارت، بسط فرهنگ دینی از مقصد تا مبدأ" است. مثلاً «تهران – قم» یا «تهران- مشهد» یکی از آبادترین جاده های کشور است که مساجد و حوزه های علمیه زیادی در این شهرها وجود دارد. یعنی گسترش فرهنگ دینی- معنوی در مسیرهای مبدأ تا مقصد زیارت، همیشه بیشتر است. پس نه تنها شهر مقصد را آباد می کند، بلکه از سایر جهات هم آبادی و سازندگی می آورد؛ چه مادی و چه معنوی. اثر سوم زیارت، استجابت دعاها و کسب مغفرت است. اگر کسی اجابت و مغفرت، قرب و معنویت می خواهد، باید زمانی به حرم برود که جمعیت بیشتری در آن حاضر است. زیرا خداوند عنایتش به جمع بیشتر است. روح جمعی برای کسب اجابت و مغفرت بهتر است. چون با حضور مؤمنین مثل علما، رزمندگان، اهل جبهه و خانواده شهدا که انس شان با غیب بیشتر از دیگران است، زمینه بهتری برای دیگران فراهم می شود. بنابر این، رفع موانع در چنین مکان هایی زودتر انجام می گیرد. اثر چهارم زیارت، شفاهای روحانی و آرامش وجود انسان است. زمانی که از حرم بیرون بیائیم، می بینیم آرامشی که در حرم بوجود می آید، در جای دیگر به دست نمی آید. در می یابیم که زیارت تمام غصه ها و ناراحتی ها و غم ها را از وجود انسان می برد؛ چون ارواح مؤمنین حضور دارند، نورها و پرتوهای معنوی و شادی بخشی از وجود معنوی آنها ساطع می شود که در نقس دیگران تأثیر می گذارد. اثر پنجم زیارت؛ برطرف شدن حجاب ها و افزایش نشاط معنوی است.
مهم ترین مسئله جامعه اسلامی
مهم ترین اثر زیارت، مسئله «اتحاد و ارتباط امت اسلامی با یکدیگر» است. در هیچ جا به اندازه ی اربعین، (ماه محرم و صفر) مردم متحد و همدل نمی شوند. ممکن است افراد اختلافات سلیقه ای با هم داشته باشند، اما در محرم و صفر پیروان ادیان مختلف، از جمله مسیحی ها، کلیمی ها، اهل سنت و... همه حول یک شخصیتی به نام امام حسین (علیه السلام) جمع می شوند که در هیچ جای دنیا چنین چیزی سراغ ندارید. در این وحدت، مشکلات و مسائل عمده ی مسلمانان امت اسلامی مطرح شود تا آن معجزه که اهل بیت (علیهم السلام) منتظرش بودند. اتفاق بیافتد. وقتی مسلمانان دور هم جمع می شوند، مهمترین و بزرگترین مسئله و مشکل جامعه اسلامی چیست؟ پاسخ، «نبود امام زمان (علیه السلام)» در بین مسلمانان و حاکمیت طاغوت ها بر آن هاست. جهان اسلام گرفتار کفر و ضلالت طاغوت ها شده است. مانند مکه و مدینه است که در اختیار طاغوت ها قرار دارند و عربستان که مسلمان نیستند و فقط ادای مسلمانان را درمی آورند، کاملاً در اختیار یهودیان قرار دارند. کسی که در سبک زندگی اش برای برطرف کردن موانع ظهور امام زمان (علیه السلام) قدمی برنمی دارد، او فاسق است. چون از امامش غافل است. لذا مهم ترین مسئله جامعه جهانی که باید در این اجتماعات مطرح شود برطرف کردن موانع ظهور است.
نقش ایران در ظهور امام زمان (علیه السلام)
یک نقشه ریاضی دقیق الهی که در 1400 سال پیش نقشه اش ریخته شده است که قرار است در ایران اجرا شود. این سوال مطرح است که چرا خداوند ایرانیان را انتخاب کرده است؟ ایرانیان ریشه توحیدی قبل از اسلام دارند. در روایت آمده: «ایرانیان با ما اهل بیت فامیل هستند، ما از بچه های ابراهیم هستیم و ایرانیان از فرزندان اسماعیل هستند». امروز هر کسی به هر دلیل و نیتی در زیارت یا پیاده روی اربعین شرکت کند، چون در جمع جریان سازی ظهور امام زمان (علیه السلام) نقش دارد، ثواب هایش را می برد. امّا خوش به حال کسی که خودش با رغبت این کار را انجام می دهد. نه فقط برای مقاصد دنیایی اش. کسی که در ابتدا با نقشه اهل بیت زندگی می کند، او می تواند مقابل امام حسین (علیه السلام) بایستد و صادقانه بگوید: «اِنّی سِلْمٌ لِمَنْ سالَمَکُمْ وَ حَرْبٌ لِمَنْ حارَبَکُمْ» این فرد حتماً با سیدالشهداء در برزخ ، قیامت و در زندگی جاودانگی محشور خواهد شد و این فرد کسی است که به مقام محمود رسیده است.
زیارت اهل بیت آثاری دارد که زیارت خانه خدا ندارد
زیارت اهل بیت (علیهم السلام) که رابطه عاشقانه نسبت به اهل بیت (علیهم السلام) بوجود می آورد، هر چند برای خواسته های دنیایی مان مثل ازدواج، شفا، مشکلات مالی و ... باشد، یک دلدادگی و فداکاری و شوری ایجاد می کند که همه سازنده هستند و تأثیرگذاری در سبک زندگی انسان اعم از ارتباطات و انتخاب ها و افکار او خواهد گذاشت. اما حتی در حج و زیارت خانه خدا این اتفاقات قشنگ پیش نمی آید. حاصل کلام این که چون معجزه هایی مثل انقلاب اسلامی، ظهور امام زمان (علیه السلام) و نابودی دشمنان ایشان، همه منوط به زیارت ها به ویژه زیارت سیدالشهداء است. به این معنا که داستان و تکلیف بشریت و دنیا در این مکان ها تعیین می شود. این همان خبری است که همه انبیا (124هزار) و اهل بیت منتظرش بودند. این اتفاق در مجالس امام حسین (علیه السلام) می افتد. این امام حسین -علیه السلام- است که با شهادت در کربلا زمینه کافی برای ایجاد قدرت و یک انرژی بی نهایت را ایجاد کرد تا تاریخ و جامعه و مردم و جهان بتوانند برای ظهور منجی و آمادگی منتقم خون امام حسین شدن را ایجاد کنند. لذا شرکت در عزاداری ها منجر به جلب خیرات و برکات و افزایش سرعت حرکت در رشد بخش فوق عقلانی انسان می شود. چنانکه در روایت فرمودند: «انَّ الْحُسَیْن مِصْباحُ الْهُدى وَ سَفینَةُ النَّجاة = به درستی که حسین (علیه السلام) چراغ هدایت و كشتى نجات است».