شرح زیارت جامعه کبیره استاد محمد شجاعی - جلسه هشتم (صوت - متن)
سلسله جلسات شرح زیارت جامعه کبیره با سخنرانی استاد محمد شجاعی، تاریخ 95/07/08
(8)ائمه معصومین (علیهم السلام)، گوهرهای فوق عرشی هستند
یکی از ویژگیهای فرهنگ تشیع، توجه به آستان مقدس معصومین(علیهم السلام) و زیارت آن هاست. این زیارات یک سلسله آثاری دارد که از جمله آنها ملاقات خداوند در فوق عرش است. یکی از مهمترین عبادات در مکتب اهل بیت عصمت، «زیارت» است، که در روایت امام موسی کاظم (علیه السلام) در باب زیارت امام رضا (علیه السلام) است که ثوابش به اندازه ۷۰ هزار حج دانسته شده و هر قدم در راه زیارت معصومین علیهم السلام مساوی با یک حج عمره شمرده شده است. در زیارت امامان معصوم (علیه السلام) و امامزادگان به دو نکته باید توجه کرد: اول اینکه با باور به ثواب زیارت، به ملاقات برویم. و دوم اینکه بدانیم این همه ثوابی که ذکر شده، در بالا رفتن کیفیت زیارت زائر مؤثر خواهد بود و درک این امر، انسان را برای زیارت با معرفت و دریافت پاداش های الهی آماده می کند. حضرت رضا ع به یکی از اصحابش فرمود: «تو می دانی که هر کس به قبر من بیاید چه ثوابی دارد؟ شخص عرض کرد: خیر. حضرت در ادامه فرمودند: خداوند به او معادل هزار حج ثواب می دهد». یکی از مسائل مهمی که در روایت به آن اشاره می شود، ارقام و اعدادی است که برای ثواب زیارت بیان شده است. این اعداد در اصل به مراتب زائرین برمی گردد؛ یعنی بسته به میزان معرفت و سنخیت زائر با امام حاضر، می تواند از زیارت بهره ببرد. پس ما با معرفتی که در زیارت داریم، می توانیم از آنان قدرت بگیریم. کسی که توجهی به مناسک عبادی مثل زیارت رفتن معصوم یا امام زادگان، پیاده روی اربعین و ... ندارد و برایش بی معنی است، اینها ناشی از عدم معرفت او نسبت به معصوم (علیه السلام) است. پس کسی که می خواهد زیارتش قدرت داشته باشد، باید فهمش را بالا ببرد تا بفهمد به ملاقات چه کسی می رود و در این ملاقات قرار است چه اتفاقاتی بیفتد. مثلا یک زیارت می تواند تمام گذشته انسان را جبران کند و همچنین می تواند چندین برابر عمرش او را ارتقا معنوی بدهد.
زیارت پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله) و اهل بیت (علیه السلام)، همان ملاقات خدا در فوق عرش است
هرکس یکی از امامان را زیارت کند انگار که پیامبر اکرم را زیارت کرده و هرکس پیامبر را زیارت کند، انگار خداوند متعال را در فوق عرش ملاقات کرده است. امام صادق (علیه السلام) می فرمایند: «قال زید الشحام: ما لِمَنْ زارَ رَسُولَاللّهِ صلى الله علیه و آله؟ قالَ: «كَمَنْ زارَ اللَّه عَزَّ وَجَلَّ فوق عَرْشِهِ» قالَ: قُلْتُ: فَما لِمَنْ زارَ احَداً مِنْكُمْ؟ قالَ: «كَمَنْ زارَ رَسُولَ اللّهِ صلى الله علیه و آله» زید شحام سوال میکند: کسی که به زیارت نبی اکرم (صلی الله علیه و آله) برود به چی می رسد؟ حضرت می فرمایند: مثل این است که خدا را در فوق عرش زیارت کرده. پرسید: اگر یکی از شما اهل بیت را زیارت کند چی نصیبش می شود؟ حضرت فرمود: مثل این است که پیغمبر را زیارت کرده است.». مراد از عرش چیست؟ اگر تمام آسمان ها و زمین را جمع کنیم، در کرسی هستند «وَسِعَ کُرْسِیُّهُ السَّماواتِ وَ الْأَرْض» این کرسی جزء کوچکی از عرش خداست؛ مثل قطره ای در اقیانوس. کسی که اهل بیت (علیه السلام) را زیارت کند، مثل این است که پیغمبر (صلی الله علیه و آله) را زیارت کرده است و کسی که پیامبر (صلی الله علیه و آله) را زیارت کند مثل این است که خدا را در فوق عرش ملاقات کرده است، به این مقام میگویند: مقام «فوق عرشی معصوم». اگر کسی ائمه را زیارت کند، به مقام فوق عرشی طبق روایت امام صادق (علیه السلام) رفته است که مظهر الهی هستند و آیه ای بالاتر از اینها وجود ندارد. پس خداوند ظهوری بالاتر از آنها ندارد. از آنجا که خداوند مقام فوق عقل را به انسان داده است، او می تواند مقام ائمه را بخواهد. پس اگر کسی به زیارت برود، می تواند به مقام اهل بیت (علیهم السلام) برسد.
ثواب زیارت از زبان فیض کاشانی
مرحوم فیض کاشانی سه دلیل بر اینکه چرا این همه ثواب برای زیارت معصوم (علیه السلام) نقل شده است، بیان می کند: دلیل اول؛ در عباداتی مانند جهاد، نماز، روزه، حج و... دشمنان اهل بیت هم شرکت میکنند. برخی از کسانی که امام حسین (علیه السلام) را کشتند 50 بار حج رفته بودند. قاتلین ائمه معصومین (علیهم السلام) هیچ کدام بی دین نبودند. لذا این عبادت ها را دشمنان خدا و اهل بیت هم انجام می دهند، اما «زیارت» مخصوص کسانی است که معتقد به وجود متخصص معصوم (امام) هستند و ارادت و عشق به آنها دارند و دشمنان انجام نمی دهند. پس زیارت خاص است و کار هر کسی نیست. برای رسیدن به هدف خلقت باید به متخصص معصوم رجوع کرد. همانطور که برای هر مسئله ای به متخصص و کارشناس مربوط رجوع می کنیم. اگر در سبک زندگی، غیر متخصص را انتخاب کردید، دیگر با امام محشور نخواهید شد و به آنها نخواهی رسید. پس اگر به زیارت می رویم، یعنی فقط آنها را قبول داریم، چون امام و الگوی ما هستند و (فمعکم معکم لامع غیرکم) و شادی و آرامش هم بدست آنها و در کنار آنها خواهد بود. دوم اینکه؛ انسان در زیارت به ملاقات شخص زنده میرود؛ چون مرده کاری از دستش برنمی آید. همانطور که شفای بسیاری از مریض ها دیده شده است. پس کسی که به زیارتش می رویم زنده است؛ او ما را می بیند و صدای ما را میشنود. سوم؛ زیارت صله ی رحم و شاد کردن ائمه معصومین (علیهم السلام) است. چون آنها پدران ما هستند و در این صله اتفاقاتی می افتد و آثاری بدنبال خواهد داشت که آن را در جای دیگر پیدا نخواهیم کرد.