میانه روی مطابق با آیات قرآن

میانه روی مطابق با آیات قرآن

میانه روی در کارها خوب است؛ اما باید حدود و ثغور آن مشخص شود. به عبارت دیگر گاهی ملاک میانه روی، قرآنی نیست. خدای بزرگ با اشاره برخورد سه گانه مردم با کتاب آسمانی می فرماید: «ثُمَ أَوْرَثْنَا الْکِتابَ الَّذینَ اصْطَفَیْنا مِنْ عِبادِنا فَمِنْهُمْ ظالِمٌ لِنَفْسِهِ وَ مِنْهُمْ مُقْتَصِدٌ وَ مِنْهُمْ سابِقٌ بِالْخَیْراتِ بِإِذْنِ اللَّهِ ذلِکَ هُوَ الْفَضْلُ الْکَبیرُ؛ سپس این کتاب (آسمانى) را به گروهى از بندگان برگزیده خود به میراث دادیم؛ (اما) از میان آنها عده‏ اى بر خود ستم کردند، و عده ‏اى میانه رو بودند، و گروهى به اذن خدا در نیکی ها (از همه) پیشى گرفتند، و این، همان فضیلت بزرگ است.»[1] بنا بر منطق قرآن(چه در این آیه و چه در آیات دیگر)، سابقین در دین، امتیاز بیشتری از میانه روها دارند.

ذکر این نکته لازم است که میانه روی، لزوما به معنای «در میانه قرار داشتن» نیست و انسان می تواند با پیشتازی در کاری(عمل به قرآن)، میانه روی را نیز جامه عمل بپوشاند. به عبارت دیگر، انسان هم می تواند پیشتاز باشد و هم در عین پیشتازی از افراط و تفریط به دور باشد(میانه رو باشد).

متاسفانه کسانی هستند که میانه روی در دین را به گونه دیگر(عامیانه و سطحی) برای خود ترسیم می کنند؛ به عبارت دیگر آنها به خیال خود همین که اهل فسق و فجور نباشند و در مجموع انسان خوش برخوردی باشند(هر چند اهل نماز و روزه نباشند)، کافی است. این گونه افراد چه بسا در امور دنیوی خویش(اقتصادی) شب و روز  نشناسند و حریصانه کار کنند و غافل از این باشند که در دنیا باید میانه رو باشند(نه کم کار و نه حریص).

اما میانه روی در دنیا خوب است...

از آنجا که بحث دین و دیانت ارزش دارد، پیشتازی در آن مطلوب است؛ اما حرص برای پیشتازی در دنیا مطلوب نیست؛ زیرا که دنیا، اعتبار چندانی ندارد. «وَ مَا الْحَیاةُ الدُّنْیا إِلاَّ لَعِبٌ وَ لَهْوٌ وَ لَلدَّارُ الْآخِرَةُ خَیْرٌ لِلَّذینَ یَتَّقُونَ أَ فَلا تَعْقِلُونَ؛ زندگى دنیا، چیزى جز بازى و سرگرمى نیست! و سراى آخرت، براى آنها که پرهیزگارند، بهتر است! آیا نمى‏ اندیشید.»[2]

خدا نکند کسی ملاک های میانه روی را در نکاتی بداند که به نفع او باشد. برای آخرت به حداقل ها اکتفا کند و اسم آن را میانه روی بگذارد و برای دنیا 24 ساعته کار کند و اسم آن را زرنگی و عاقلی قلمداد کند.

پی نوشت:
1ــــــ فاطر/32.
2ـــ انعام/32.