احادیث معاشرت (بخش چهارم)

احادیث معاشرت (بخش چهارم):

در این نوشتار بخش چهارم احادیث معاشرت منتخبی از کتاب چهل حدیث معاشرت محمود شریفی در بیان ائمه معصومین علیهم السلام تقدیم شما عزیزان میگردد.

احادیث معاشرت : برآوردن نیازهاى دوست

1. قالَ عَلِىٌ عليه السلام: لايُكَلِّفْ اَحَدُكُمْ اَخاهُ الطَّلَبَ اِذا عَرَفَ حاجَتَهُ؛ امام على عليه السلام فرمودند: وقتى كسى پى برد كه دوستش به چيزى نيازمند است، بايد قبل از درخواست نياز او را بر طرف كند. «و او را وادار به سئوال و درخواست ننمايد.

پوزش پذيرى

2. قالَ عَلِىٌ عليه السلام: اِقْبَلْ عُذْرَ اَخيكَ، وَاِنْ لَمْ يَكُنْ لَهُ عُذْرٌ فَالْتَمِسْ لَهُ عُذْرا؛ امير مؤمنان امام على عليه السلام فرمودند: عذر برادر خود را بپذير، و اگر او عذرى نداشت براى خطاى او عذرى بتراش.

برخورد با حقوق دوست

3. قالَ عَلِىٌ عليه السلام: لاتُضَيِّعَنَّ حَقّ اَخيكَ اِتِّكالاً عَلى مابَيْنَكَ وَبَيْنَهُ فَاِنِّهُ لَيْسَ لَكَ بِاَخٍ مَنْ ضَيَّعْتَ حَقَّهُ؛ امام على عليه السلام فرمودند: سعى كن حقوق برادرت را با اتكاء به دوستى و رفاقت پايمال نكنى، زيرا آن كس كه حقّ او بوسيله تو ضايع گشته برادر دينى تو نخواهد بود.

معاشرت با زيردستان

4. قالَ اَبُوذَرٍّ: سَمِعْتُ رَسُولَ اللّهِ صلي الله عليه و آله يَقُولُ: اِخْوانُكُمْ جَعَلَهُمُ اللّهُ تَحْتَ اَيْديكُمْ، فَمَنْ كانَ اَخُوهُ تَحْتَ يَدِهِ فَلْيُطْعِمْهُ مِمّا يَأْكُلُ وَلْيُكْسِهِ مِمّا يَلْبِسُ وَلا يُكَلِّفْهُ ما يَغْلِبُهُ فَاِنْ كَلَّفَهُ ما يَغْلِبُهُ فَلْيُعِنْهُ؛ ابوذر مى گويد: از رسول خدا صلی الله عليه و آله و سلم شنيدم كه فرمودند: خداوند بعضى از برادران شما را زير دست شما قرار داده هر كس برادر و هم نوعش را زير دست دارد بايد از آنچه خود مى خورد به او بخوراند، و از آنچه مى پوشد به او هم بپوشاند، و هيچ وقت كارى كه خارج از قدرت اوست به او نسپارد و اگر كار دشوارى را به او سپرد او را كمک كند.

برخورد با خدمتكاران

5. قالَ عَلِىٌ عليه السلام: وَاجْعَلْ لِكُلِّ اِنْسانٍ مِنْ خَدَمِكَ عَمَلاً تَأْخُذُهُ بِهِ، فَاِنَّهُ اَحْرى اَلاّ يَتَوا كَلُوا فِى خِدْمَتِكَ؛ امام على عليه السلام فرمودند: مسئوليت هر يک از زيردستان خود را مشخّص نما و بعد بازخواست كن، كه اين بهتر است براى اينكه هر يک مسئوليّت را به گردن ديگرى نيندازد.

پی نوشت احادیث معاشرت (بخش چهارم):
-----------
[1] بحارالأنوار، 166.
[2] بحارالأنوار، 74/165.
[3] بحارالأنوار، 165.
[4] بحارالأنوار، 74/141.
[5] نهج البلاغه، ص 405.

منبع: چهل حدیث معاشرت - محمود شریفی