گرايش به خدا فطري است؛ ولي شهوت و غضب هم، به عنوان ابزار كار در نهاد ما وجود دارد.
انسان عاقل اين دو را تعديل مي‌كند نه تعطيل
ولي انسان جاهل، شهوت و غضب را امير فطرت خويش مي سازد و به اين ترتيب، فطرت در ميان غرايز دفن مي شود و از فطرت مدفون نيز كاري ساخته نيست:
(و قَدْ خابَ مَنْ دسّيها).
اگر كسي نفس ملهمه را كه به توحيد گرايش دارد، دفن كند، ديگر اثر آن را نمي بيند و از عبادت خود لذت نمي برد.
اگر بخواهيم از عبادت لذت ببريم، بايد از مال حرام به شدّت بپرهيزيم.
كسي كه جز حلال نمي‌خورد و جز به حلال نمي‌انديشد، حتماً از عبادت لذت مي‌برد.
همان طور كه انسانِ گرفتارِ سرماخوردگي و گرفتگي بيني، از بوي خوش لذت نمي‌برد، و چشم ضعيف و كم نور، لذت مشاهده مناظر زيبا را در نمي‌يابد، انسان گنه‌كار نيز از عبادت لذت نمي‌برد.
تنها فطرت شفاف و شكوفا، از عبادت لذت مي‌برد.
